ಪುಟ:Mysore-University-Encyclopaedia-Vol-1-Part-1.pdf/೪೧೪

ವಿಕಿಸೋರ್ಸ್ದಿಂದ
ಈ ಪುಟವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ.

ಅಮೆರಿಕದ ಜಾನಪದ ಪರಿಷೆತ್ತು ಅವೇಕಾನೇಕ ನೀಗೆಪ್ರಿ ಪೌಬ್ರಾತ್ತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ನಿಳೆಕ್ರೋಳ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ನೆರವಾದುವು. ಅನೇಕಾನೇಕ ಸೇವಾಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಗುಪ್ತನಾಗಿ ಸಾವಿರಾರು ನೀಗ್ರೂಗಳಿಗೆ ಬಗೆಬಗೆಯುಗಿ ಉಪಕಾರ ಸೆಲ್ಲಿಸಿದುವು. ಹಿರಿದೆ ಕೇವಲ ಬಿಳಿಯ 'ಸೆಂಸ್ಥೆಗಳಾಗಿದ್ದೆ ಕ್ರೈಸ್ತಯುವಜನ ಸೆಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿಳೆಕ್ರೋಳಿಗೊ ಪ್ಪಂಳೆಶ ದೊರೆಯತೊಡಗಿತು. ಮರ್ನೆರ್ಮಣೆವೀತ್ತಂ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿಳೆಗೆಗ್ರಂನರ ಬುದ್ಧಿಚೇವೆನ ನೈಎರ್ಥ್ಯಉಂ೯ವಾಗಿ ನಿಸ್ತೆರಿಸಿತು. ನೀಕ್ರೋನರ ಲೀಖಉಂದ ಉದ್ದಾನು ಗ್ರಂಥೆ. ಲೇಖನಗಳು ಊ. 1901 ರಲ್ಲಿ ಊರ" ಟಿ. ವಾಷಿರಿಗ್ಟನ್ ಅಷ್ ಊಪರ (ಬರಿಧಮೊಣ್ಣೆ) ಎರಿಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ತನ್ನ ಜೀವನಚೆರಿತ್ರೆಯೆನುಲ್ಮ ಬರೆದ. ಆಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಆಗ್ರಮಾನೈತೆ ಪಡದ ಜೀವನಚೆರಿತ್ರ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಇದೊ ಒ೦ದು. ಜಾಚ್೯ ವಾಷಿರಿಗಂನ್ ಎಲಿಯೆವಕ್ಸ್ ಇತಿಹಾಸೆದಲ್ಲಿ ಘಂಪರಿಡಿತೆ. ಆವನ ಅಮೆರಿಕದ ನೀಗ್ರೂ ಜನಾಂಗದ ಚರಿತ್ರೆ1883 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರೇಟವಾಯಿಕು ಲಲಿತೆಸಾಹಿತ್ಯೆ ನಿನುರ್ಕಿತೃಗಳಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ವೇ ಡಬ್ಬು ಚೆಪ್ಪಂಕ್ ಎರಿಚಾತನಿಗೆ ಅಗ್ರಪರಿಕ್ತಿ ಸೆಲ್ಪುವುದು. ಆವನ ಸೆಣ್ಣ ಕೆತೆಗಳೊ ಕಾದಯರಿಗಳುಎ ಬಲುಟೇಗನೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾದುವು. ಪಾಶ್ರ ನಿರೂಪಣೆಯೆಲ್ಲೂ ಕಥನಕಲೆಯಲ್ಲೂ ಇವನು ಸಿದ್ಧಹಸ್ತ. ಪಾಲ್ಲಾರೆನ್ಸ್ ಡನ್ಬಾದ್ ಭಾವಗೀತ=ಕಎಯೆ೦ದೇ ವೊದ್ಧನಾಗಿ ನೀಗ್ರೂ ಜನತೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಕಎ ಎಯಿ ಕೀರ್ತಿಗೆ ಭಾಗಿಯಾದ. ಈ ನಡುವೆ ನೀಗ್ರೂ ಪಊರಿಚ ತನ್ನ ಜನರ ಹಕ್ಕುಚಾಧ್ಯೆತೆಗಂಗಾಗಿ ಬಿರುಸಿನ ತೂರಾಟ ನಡೆಸೆತೊಡಗಿತು. ಸೆದನ್೯ ರಿಪ್ಯೂ1872. ಚೆಚ್೯ ರಿಪ್ಯೂ ಎರಿಬ ನಿಯಕೂಲಿಕೆ ಪತ್ರಿಸೆಗಳು ಸಾಹಿತ್ಯೆ. ಶಿಕ್ಷಣ. ಊ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಮೀಸೆಲಾಗಿಡ್ಡುವು. ವೃತ್ತಿಪವೋಳು ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಆಧಿಷ ಎಚಾರಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಛೇ ಗಮನ ನೀಡಿದುವು. 1901 ರಲ್ಲಿ ಗಾಡಿ೯ಯನ್ ಎರಿಬ ಝ ನೀಗ್ರೂ ಜನರಿಗೆ ಸೆಮಾನಾಧಿಕಾರ ಊಸುವುಹೈ ತೊರಾಡತೇಎಡಗಿತು. 1900 ರಲ್ಲಿ ಸು. 150 ನೀಗ್ರೂ ಪತ್ತೀಗಳಿದ್ದುವು. 20ನೆಯೆ ಶತಮಾನದೆಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಪ್ಪಂತ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ನೀಕ್ರೋಳೆ ಚ್ಚೆಣಿಉಂರ್ಟಿಗಳು ಹೆಜ್ಜೆದುವು; ಅವರ ಬೌದ್ಧಿಕಪ್ರೇತಿಯೊ ಎಕಾಸೆವೂ ಗಮನಾಹೆ೯ವಾಗಿ ಬೆಳೆಯ. ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ವರ್ಣದ್ದೇಷೆಎದ್ದರೂ ಅವರ ವೆಂತಿಸೌಕರ್ಚಿ ಒಟ್ಟೆನ ಮೇಲೆ. ಅವರ ಸಾಮಾಜಿಕೆಸ್ಥಿತಿ ಎಮೆಕ್ಷೀ ಸುಧಾರಣೆ ಹೊಡಿತು. ಒ0ದನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದನಂತೆರ ನೀಗೊಗ್ರಳಿಳ ತೂರಾಟ ದಕ್ಷಿಣಪ್ತಾರಿತ್ಯಗಳಣ್ಣೂ ಹೆಚ್ಚೆತು. ಬಿಳಿಯರಿಗಿರುವನ್ಪು ವಿದಾಪ್ಕಾಶ ನಿಆಕ್ರೋಳಿಗವಿ ದೊರೆಯಟೇಕೆಂಬ ಕರಾಗೆದ್ಧಿತು. ಒರಿದನೆಯ ಮಹಾಯೆದ್ನಕಾಂದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾತೆಂತ್ರ್ಯ ಸಮಾನತೆ ತುಂತಾದ ಉದಾತ್ತೇಲ್ಪನೆಗಳ ಹಿರಿದುಮುರಿದುಗಳೆನ್ನು ಅರಿತವೆರಾದ ನೀಗೆಪ್ರಿನಾಯೆಕರು ತವನ್ಮ ಹಕ್ಕುಸಾಧನೆಗಾಗಿ ಅಏಪ್ಪಂತೆವಾಗಿ ವೋಸಿ ಮೊಣ೯ ಸೆಮಾನತೆಗಾಗಿ ಬಲರ್ನಾ ಹೊಳೆರಾಟವೆಬ್ಬಿಸಿದರು. ಈ ಡೊಳೆರಾಟದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ 1950 ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದ ಸಕ್ಕುಯ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯ. ನೀಗೆಪ್ರಿಶಿಕ್ಷೇರ ಹಾಗೂ ಬಿಳಿಯ ಶಿಕ್ಷೇರ ವೇಉಂ ತಾರತಮ್ಮ ಉಂಡು ಘಪೀಷಿಸಿತು. 1935 ರಿಂದ ಮೀ ರೂ ಏದಿಶ್ಯಸೌಕರ್ದುಗಳು ನೀಪುಂಗೆ ಲಭಿಉಂಭಿಸಿ ದುವು ಎದ್ಯಾಏಚಾರದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಬಗೆಯೆ ವೇರ್ತಿನೀಉಂ ಶಾಸೆನಸೆಮ್ಮೆತೆವಲ್ಲವೆರಿದು ನ್ಮಾಯುಲಯಗಳು ಪದೇ ಮುದಿ ಧೂಯಿಸಿ. ನಿಲಗ್ರೂಗಳ ಬೇಡಿಕೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿರುವ. ಈ ನ್ಯಾಯುಲಯ ನಿಣ೯ಯಗಳಿಂದ ಕರಿಗೆಟ್ಟ ದೆಕ್ಷಿಣಪ್ರಾರಿತ್ಮಗಳು ನೀಗ್ರೂಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರೌಢಶಿಕ್ಷಣಸೆಂಸ್ಥೆಗಳನೂಸ್ತಿ ವೃತ್ತಿಶಿಕ್ಷಣಾಲಯೆಗಳನೂಲ್ಕ ಸ್ಥಾಪಿಸತೊಡಗಿದುವು. ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದರೂ ಸವರಾನವಾದೆ ಸೆರಿಸ್ಥೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯಿರಿದ ನ್ಯಾಯುಲಯಗಳು ತೃಪ್ತವಾಗಬಹುದೆರಿಬ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿರಿದ ಮೊದ ಈ ಉಂಣೆ. 1950 ರಲ್ಲಿ ನಿಷ್ಟಲವೆರಿದು ಸಿದ್ಧವಾಯಿತು. ಬಿಳಿಯರ ವೃತ್ತಿಶಿಕ್ಷಣಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪ್ರೆಫೇಶಿಸಲು ಬಿಳಿಯರಿಗಿರುವೆಷ್ಟು ಅಧಿಕಾರ ನಿಆಗೊಗ್ರೆಳಿಳಿಗೂ ಇದೆಯುದು ವರಿಷ್ಣ ನ್ಮಾಯುಲಯ ಘಣಂಷಿಸಿತು. ಎರಡನೆಣಿತಿ ನುಹಾರಿಝದ್ದಾನರಿತರ. ನಾನಾ ಕ್ಷೆಳೆತ್ತಗಳೆಲ್ಲಿ ಬಿಳಿಯರ ಪ್ರೆಶ್ವೇಕೀಕರಣನೀತಿಗೆ ಆಘಾತವುರಿಟಾರುತಿತು; ಇದರಿಂದ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸ್ಸೂ ಊ ಸೆಲ್ಲಿಸಿದ ಸ್ತುತ್ಯೆಸೇವೆಗೆ 1950 ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಬಹುಮಾನ ಪಡೆದ ಸುಪೊದ್ಧ ರಾಜ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಏಶಾರದರಾದೆ ರಾಲ್ಫ್ ಜೆ. ಬೂಚ್ ನೀಗ್ರೂ ನಾಯಕಶಿರೊಳೆಮಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಚಿರಸ್ಮರಣೀಯೆರಾಗಿದ್ಧಾರೆ ನೀಗೆಗ್ರೀಳ ಬೌದ್ಧಿಕ ಪರಿಣತಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತವಾಗಿರುವುದು ಸಾಹಿತ್ಯೆ ಲಲಿತೆಉಂಳಲ್ಲಿ. ಒರಿದನೆಯ ಮೆಹಾಯುದಿಸ್ಥನಂತೆರ ಊಣಂತ್ತಂ ಪ್ರತಿಭಾಶಾಲಿಗಳಾದ ಕಎಗಳೂ ಪ್ಪಂ೦ಧಕಾರರೂ ಕಾದರಿಬರಿಕಾರರೂ ಅಪಾರ ಸೆಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬರಿದು ಹಾಲಿ೯ಮ" ಸುಂರುತ್ಮಾನಕೆರ್ತರು ಎ೦ಬ ಶ್ಚಾಘನೆಗೆ ಪಾಶ್ರರಾದರು. ಅನಾಕಿಯಕಕ್ವಾ ಆಪಮಾನಕ್ಕೂ ನಾನಾ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಗುರಿಯಾದ ದೀನದಲಿತ ನೀಗ್ರೂ ಜನಾಂಗದ ಗುಂಳಾಟವನುಲ್ಮ ಈ ಲೇಖಕರು ಮನಂ'ರಗುವರಿತೆ ಚೆತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಎಳೆಯ ಕಎಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಕಾಡಿ ಮೆಕೆ ಎ೦ಬ ಕಏಯೆನುಲ್ಬ ಹೆಸರಿಸೆಲೇಬೇಕು. ಗ್ಧರಿಡೊಲಿನ್ ಬೂಹೈ ಎಲಬ ಕೆವಂಮೇತ್ರಿಯ ಕಾವ್ಯರಚೆನೆಗ 1950 ರಲ್ಲಿ ಯ್ಪುಥ್ ಬಹುಮಾನ ಲಭಂತು. ಗೆದ್ಯಲೆಬುಕರಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಪದ್ ವೈತ್ರಿತ್ ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಸ್ತಾಂಕ್ ಈಯದ್ಧಿ ಎರಿಬ ಕಾದರಿಬರಿಕಾರ 1946 ರಲ್ಲಿ ಫಾಕ್ತಸ್ ಆಫ್ ಹ್ಯಾರೆಣಂ ಎ೦ಬ ಕಾದೆರಿಬರಿಯನುವೈ ಪ್ರೇ'ಟಿಸಿ. ಆ ತರುವಾಯ ಹೆತ್ತುಪುಂಳ ಕಾಲ ಎಡೆಬಿಡದ ಪ್ರೇಟವಾಗುತ್ತಂ ಇದ್ದ ಆಮೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ದೇಶಎದೇಶೆಗಳ ಲಕ್ಷೆವೀಪಲಕ್ತ ವಾಚಕರ ಮನಸೆಳೆದಿವೆ. ಪತ್ರೆಘಾಕ್ಷೇಶ್ರದಲ್ಲೂ ನೀಗೊಗ್ರೆಸೆಳ ಪಗ್ರೆಳೆತಿ ಗಮನಾಹ೯ವಾಗಿ ಮುರಿದುವರಿಯಿತು. ಬಿಳಿಯೆರ ಪತ್ತೀಗಳಲ್ಲಿ ನೀಗಗ್ರೀಳಿಗೆ ಸಂಬರಿಧಿಸಿದ ಸುದ್ಧಿ ಸಮಾಚಾರಗಳು ಪ್ರೇಟವಾಗು ತ್ತಿದ್ದುದೇ ಎರಳ. ಅದರಿಂದ ನೀಗ್ರೂ ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನೇ ಅವರು ಆತ್ತಂಲುಸುಂರಿತಾಯಿತು. ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಸಿನಿಮ ಕಲೆಯ್ಪು ನೀಗೆಚ್ರಂನರ ಸಾಧನೆ ಕಡಿಮೆದುಃನೊ ಅಲ್ವ ನೀಗ್ರೂ ಜೀವನವೇ ವಸ್ತುವಾದ ಅರಿಕಲ್ ಟಾಮಕ್ಸ್ ಕ್ಕಾಬಿನ್ ಮಂಕಾದ ನಾಟಕಗಳು ಜನಪ್ರಿಂಕುವಾಕಉಂ. ಗಾಲ೯೦ಡ ಆರ್ಘನ ಮುರಿತಾದ ಟೊಟಕೆಕಾರರು ಪ್ಪಂದ್ಧಿಗೆ ಬರಿದರು. ಈ ಶತಮಾನದ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಮತ್ತು ಐದನೆಯ ದಶಕಗಳ ನೀಗ್ರೂ ನಾಟಕಕಾರರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಹಿನವರು ನೀಗ್ರೂ ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ಪಾಧ್ಯಾಫಕಊದ್ದೆರು. ಒಂದನೆಯ ಮೆಹಾಯುದ್ಧಾನರಿತರ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬರಿದ ನೀಗ್ರೂ ನಟರಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ಲೇ" ಗಿಲ್ಬನ್ ಆಗ್ರಗಣ್ಯ ಕಾಂ ರಾಬಸ್ಸೂನ್ ನಾಟಕೆನಟನಾಗಿಯೊ ಚಲನಚಿತ್ತಂಟನಾಗಿಯೊ ಖ್ಯಾತಿಗೆ ಬರಿದೆ. ಈತಲ್ ವಾಟಸ್೯ ಮುರಿತಾದ ಹಲವರು ನಟರಾಗಿಯೊ ರೇಡಿಯೊಳೆ. ಟೆಲಿಏಪುಂಳಲ್ಲೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. 20 ನೆಯ ಶತೆಮೆಶಿನೆದಲ್ಲಿ ನೀಕ್ರೋಳ ಸಂಗೀತ ನಪೀನರೀತಿ ತಳೆಂಬತು. ನೀಗ್ರೂ ಸಂಗೀತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಜನನಂ ಗೀತೆ ಹಾಗೂ ಧಾಮಿಹ ಗೀತೆಗಳ ಬೆದೌ. ಈ ಧಾಎರ್ಕಿಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಆಪ್ರಿಂ ಸಂಗೀತವೂ ಊಲ್ಪನೆಗಳೂ ಅಡಕವಾಗಿವೆಯೆರಿದು ಹೇಳುತಾತ್ರೆ. ಡೂರೊತಿ ಮೇಯೆಲ್ಮದ್, ಕ್ಯಾಮಿಲ್ಲ ಎಲಿಯವಕ್ಸ್ ಮುರಿತಾದವರು ನೀಗ್ರೂ ಸಂಗೀತೆದಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಗರು. ವೇರ್ಲಚೆತ್ತೇಲೆಯಲ್ಲೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದವರು ಹೆಲವರಿದ್ದಾರೆ. ಹನಿ) ಟ್ಬಾನಲ್ ಎರಿಬ ಚಿತ್ತಂರ 1900 ರಲ್ಲೇ ಪದಕಗಳನುತ್ಸೆ ಗಳಿಸಿದ. 20ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮಡ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅವನ ಅನೇಕ ಕೃತಿಗಳು ಯೆರೇಂಪ್ ಹಾಗೂ ಅಮೆರಿಕ ದೇಶಃಳೆಳ ಅನೇಕೆ ಚಿತ್ತಂವುಲೆಗಳನ್ನು ಅಲರಿಕರಿಂದ್ದವು. ಒರಿದನೆಯೆ ಊ ಅದನ" ಡಾಗ್ರನ್ ಎರಿಬ ಚಿತ್ತಂರನ ರೇಖಾಚೆತ್ತೇಳು ಪೂದ್ಧಿಗೆ ಬರತೇಎಡಗಿದುವು. "೩ ಸಿಮ್ಸ್ ಕ್ಕಾರಿಬೆಲ್ ನುತ್ತು ರೆತಾಂಮೆಲ್ ಬೀಯಿಡನ್ ಎರಿಬಿಬ್ಬರು ವ್ಯರಿಗ್ಯಚಿಘಂರಾಗಿ ಖ್ಯಾತಿಗೆ ಬ೦ದರು. ಮೇರಾ ವಾದ್ರಿಫ್ ಭವನವೆನ್ನು ಅಲರಿಕರಿಸಿರುವೆ ಊರ" ಟಿ. ವಾಷಿರಿಗ್ಟನ್ನನ ಎಗ್ರಹವೆನುಟ್ಸ್ ಕೆಡೆದ ರಿಚ್ಮುಡ್ ಬಾರ್ತೆ ಅತ್ಯೆರಿತ ಪ್ರತಿಭಾಶಾಲಿಯುದ ಶಿಲ್ಲಿ. ಹೀಗೆ ಆಮೆರಿಕದಲ್ಲಿನ ನೀಗೆಪ್ರೀಳ ಹೊಆರಾಟ ಹೃದಯಧೀಕ್ಷಾವಕವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಕಾಣುವುದು ಮರ್ತಿಭೇದನೀತಿಯ ರಾಕ್ಷೆಸೀಯ