ಘುನಾಥಸಿಯ VE ದುರ್ಗವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದನೆಂದು ಅವರು ತಿಳಿಯಲಾರದ ದೃಷ್ಟಿಯು ರಘುನಾಥನಿದ್ದ ಕಡೆಗೆ ಬಿದ್ದಿತು, ಅವನನ್ನು ಹೋದರು; ಆದರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತಿನಮೇಲೆ ಅತವನೆಯ ಉರಿ ನೋಡಿ, ಹವಾಲ್ದಾರನೇ ಇವರಲ್ಲಿ ನೀನು ಚಿಕ್ಕವನು. ಯನ್ನು ಕಂಡು ತಮ್ಮ ಭ್ರಮೆಯನ್ನು ತಿಳಿದವರಾಗಿ ಕೂಡಲೇ ಆದರೂ ಸಾಹಸಸರನು, ನೀನೇ ದುರ್ಗವಿಜಯವನ್ನು ದುರ್ಗದೊಳಗೆ ಹೋಗಿ ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಪ್ರಯ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ನೀನೇ ಅದನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ತ್ಯ ಪಟ್ಟರು. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಶಿವಾಜಿಯು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯೆಯಾಗಿದ್ದ | ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿ ದುರ್ಗವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿ ನಿಶ್ಯಬ್ದವಾಗಿ ರಘುನಾಥನು ತಲೆಯನು ಒಗ್ಗಿಸಿ ಗೊತ್ತಾ ಕೊಂಡಿದ್ದನು, ಆದರೆ ಈಗ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಐದು ಗಿದ್ದ ಸೈನ್ಯದ ಸಂಗಡ ಹೊರಟುಹೋದನು, ಆಗ ಶಿವಾಜಿಯು ನೂರು ಮಂದಿ ಸೈನಿಕರನ್ನು ನೋಡಿ ಚಿಂತಾಮಗ್ನನಾದನು. ತಾನಾಜಿಯ ಸಂಗಡ ಹೀಗೆಂದನು: “ಈ ಹವಾಲ್ಕಾರನು ರಾಜ - ಅರಮನೆಯು ಅನಾಧ್ಯವಾದುದೆಂದು ಈವರೆಗೆ ಹೇಳಿರು ಪುತ್ರನು, ಇವನನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಕುಲೀನನೆಂದು ತೋರುವದು. ತಾನು ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ವಂಶವನ್ನು ಕುರಿತು ಎಂದಿಗೂ ಹೇಳು. ವೆವು, ಅದರ ಸುತ್ತಲಿರುವ ಕಲ್ಲಿನ ಗೋಡೆಯು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ತನ್ನ ಸಾಹಸಕ್ಕೆ ಗರ್ವಪಡನು. ಒಂದು ದಿನ ಪೂನಾನಗರ ನಷ್ಟವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಅದರ ಮರೆಯಿಂದ ಇತರರೊಡನೆ ಯುದ್ಧ ಮಾಡುವುದು ಸುಲಭ, ಶಿವಾಜಿಯು ಇನ್ನೂ ರು ಮಂದಿ ದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಿರುವನು, ಇಂದಿನ ವಿಜಯ ದಲ್ಲಿ ಅಗ್ರೇಸರನಾಗಿರುವನು, ಈ ವರೆಗೂ ರಘುನಾಥನಿಗೆ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಉಳಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಾದಷ್ಟು ಬಹುಮಾನ ಕೊಡಲಿಲ್ಲ. ನಾಳಿನದಿನ ಸಭೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಮಂದಿಯನ್ನು ಇರಿಸಿ, ಪ್ರಾಕಾರದ ಮೇಲೆ ಕವಚಧಾರಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದನು. ಕೆಲವು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯಿಸಿ ಜಯಸಿಂಹನ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ರಾಜವುತ್ರನಿಗೆ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ಕೊಡುವೆನು.” ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಅವುಗಳನ್ನು ಮತ್ತೊಂದೆಡೆಯಲ್ಲಿ ಗುಡ್ಡೆಗಳಾಗಿ ಸೇರಿಸಿದನು. - ರಘುನಾದನು ತನ್ನ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ನೆರೆವೇರಿಸಿದನು, ಆಫ್ ಹನಿಮೂಷಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಸಿದ್ಧವಾಯಿತು. ಘನ್ನರು ಪರ್ವತವನ್ನು ಹತ್ತುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದುಗಳು ಶಿವಾಜಿ - ( ಮಂದಹಾಸದಿಂದ) ತಾನಾಜೀ ! ಶತ್ರುಗಳು 'ಹರಹರ ಮಹದೇವಃ” ಎಂದು ಕೂಗುತ್ತ ಅವರ ಮೇಲೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದರೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಏಟುಗಳನ್ನು ತಿನ್ನು ವರು, ಬಿದ್ದರು, ಬಹಳಹೊತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟ ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. ಪಂಜಿನ ಆದರೆ ಅವರು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಾರದೆಯೇ ಓಟುಗಳನ್ನು ತಿನ್ನಬ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ಹಿಂದುಗಳು ಕಾಣಲ್ಲ ಹುದು, ಇನ್ನೂ ಅವರು ಪರ್ವತವನ್ನು ಹತ್ತಿರುವರು. ಡುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ ದುರ್ಗವನ್ನು ಮುತ್ತುವುದು ಕಷ್ಟವೆಂದು ಇದೇ ಅವರ ಮೇಲೆ ಬೀಳುವುದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಸಮಯ, ನೀನು ತಿಳಿದುಕೊಂಡು ಮುಸಲ್ಮಾನರು ವುನಃ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಇಳಿಯು ಈ ಭಟರಿಗೆ ಅಧಿಪತಿಯಾಗಿರು, ನಾನು ಮತ್ತೊಂದು ಸಾರಿ ತ್ತಿದ್ದರು, ಆಗ ಮಾವಳರು ಅವರ ಬೆನ್ನಟ್ಟಿ ಬಂದು ಅನೇ? ಸಾಹಸಪಡುವೆನು. ರನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದರು, ರಘುನಾಥನು ತನ್ನ ಕಡೆಯವರನ್ನು, ತಾನಾಜಿ:-ನಾನು ಇಲ್ಲಿರನು, ಸ್ವಾಮಿಯವರೇ ಇರ | ಕುರಿತು ಕೂಗಿ ಹೇಳಿದನು.- 1 ಪಲಾಯನ ಮಾಡುವವರು ಬೇಕು, ಅಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿರುವವರನ್ನು ಓಡಿಸುವದಕ್ಕೆ ನಿಮ್ಮ ಓಡಿಹೋಗಲಿ; ಅವರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಬೇಡಿರಿ, ಇದು ಮಹಾರಾ ಸೇವಕನು ಸಮರ್ಧನಲ್ಲವೆ? ಜರ ಅಪ್ಪಣೆ ? ಯುದ್ಧವು ಸಮಾಪ್ತವಾಯಿತು, ಆಫ್ಘನ್ನ ರು ಪರಾಜಿತ ಶಿವಾಜಿ:-(ಕಿರುನಗೆಯಿಂದ) ತಾನಾಜೀ ! ನೀನು ಹೇಳು ರಾಗಿ ಓಡಿಹೋದರು. ಬಳಿಕ ರಘುನಾಥನು ದುರ್ಗದ ವುದು ಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ನೀನು ಹೇಳುವಂತೆಯೇ ನಾನು ಇಲ್ಲಿರುವುದು ಮೇಲು, ಇನ್ನೂ ರುಮಂದಿ ಸೈನಿಕರ ಸಹಾ ಪ್ರಾಕಾರದ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಕಾವಲಾಗಿರಿಸಿ ಆಯು ಧಸಮೇತರಾಗಿರುವಂತೆ ಕೆಲವರನ್ನು ನಿಯಮಿಸಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಯದಿಂದ ಕತ್ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಹರಾತ್ತಾಗಿ ಮುಸಲ್ಮಾನರ ಮೇಲೆ ಬೀಳುವ ಹವಾಲ್ಪಾರನು ಯಾರೂ ಇಲ್ಲವೆ? ಕತೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಜಾಗರೂಕರಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಅಪ್ಪಣೆ ಮಾಡಿದನು, ಕರ್ತವ್ಯವು ಮುಗಿದನಂತರ ಅವನು ಶಿವಾಜಿಯ ಶಿವಾಜಿಯ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳಿದ ಕೂಡಲೇ ಹತ್ತು ಮಂದಿ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ತಲೆಬಾಗಿ ಸಮಾಚಾರವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಪ್ರಭುವಿಗೆ ಹವಾಲ್ದಾರರು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಬಂದರು, ರಘುನಾಧನು ಅವರ ನಿವೇದಿಸಿದನು, ಪ್ರಾತಃಕಾಲದ ಹೊತ್ತಿಗೆ ದುರ್ಗವು ನಿಶ್ಯಬ್ದ ಹಿಂದೆ ಇದ್ದನು, ಅವನು ಏನೂ ಮಾತನಾಡಲಿಲ್ಲ, ಕೆಳಗೆ ವಾಗಿದ್ದಿತು, ಯುದ್ದ ಸಂಬಂಧವಾದ ಭೀಷಣಾರವವು ಎಲ್ಲೆ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದನು. ಲ್ಲಿಯೂ ಕೇಳಿಬರುವಂತ ಇದ್ದಿತು. ಶಿವಾಜಿಯು ಅವರೆಲ್ಲರನ್ನೂ ನೋಡಿದನು. ಕಡೆಗೆ ಅವಸ
