ಪುಟ:ಕರ್ನಾಟಕ ನಂದಿನಿ ಸಂಪುಟ ೩.djvu/೩೩

ವಿಕಿಸೋರ್ಸ್ದಿಂದ
ಈ ಪುಟವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ.

ನಿತ್ಯಚರ್ಯೆ ಚರ್ಮ ಭಕ್ತಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಶ್ರೇಷ್ಟವನ್ನು ಕಿತ್ತು ಗಾಗುವುದೆಂದು ಕೇಳಬಹುದು, ವಶದಿಂದ ಎಚ್ಚಳ (ಅಲ್ಲ ಹಾಕಿ ಬಿಡುವುದು, ಇದರಿಂದ ಶೇಷ ಸಂಚಯದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಲ್ಲಿಗೆ ಹಾಕುವುದು) ಕ್ರಿಯೆಯ ಪಿತ್ತದಿಂದ ಆದಾನಕ್ರಿಯೆ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಟವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತ ಬಂದು ಜಾಡ್ಯವು ಯೂ ಭೇಷ್ಯದಿಂದ ವಿಸರ್ಗ (ಬಿಡುವುದು) ಕ್ರಿಯೆಯೂ ಸಹ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗುಣವಾಗದಿದ್ದರೂ ಉಪಶಮನ ಲಾಭವಾ ವುದಷ್ಟೆ. ಉದಾಹರಣೆಗಾಗಿ ಪಿತ್ತವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ, ದರೂ ಆಗುವುದು ಶ್ರೇಷ್ಟ ರೋಗದಿಂದ ಬಾಧೆ ಪಡುವರು ಪಿತ್ತರಸವು ಪಡನಾದಿ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಸಹಕಾರಿ ಯಾಗುವದ ಮಡಕೆ ಮೊದಲಾದವುಗಳಲ್ಲಿಟ್ಟಿದ್ದು ತಣ್ಣಗಿರುವ ನೀರನ್ನು ರಿಂದ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಗ್ನಿಯೆಂದು ಉಪಚರಿಸಲ್ಪಡುವುದು. ಕುಡಿದರೂ ಶೀತಳವಾದ ಪಾನಕಾದಿಗಳನ್ನು ಕುಡಿದರೂ ದೇಹಗತವಾದ ಯಾವ ಪ್ಯಾಕ್ರಿಯೆಯ ಪಿತ್ತಜವಂದೇ ಬಾಧೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಇದೇ ಕಾರಣವ, ಬಾಯ ನಮ್ಮವರ ಸಂಕೇತವ, ಸುಶ್ರುತಾಚಾರರು “ನಖಲು ಒತ್ತ ಜಿಡ್ಡು ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ, ಎಷ್ಟು ತುಪ್ಪವನ್ನು ತಿಂದರೂ ವ್ಯತಿರೇಕಾದನ್ನೂsಗ್ನಿ ರುಪಲಭ್ಯತೇ” (ಪಿತ್ರವಲ್ಲದೆ ಬೇಕೊಂ ನಾಲಿಗೆ ಜಿಡ್ಡಾಗುವುದಿಲ್ಲವೆಂಬ ಮಾತು ಲೋಕ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಾ ದು ಅಗ್ನಿ ಕಾಣಬರುವುದಿಲ್ಲವಲ್ಲಾ,-ಎಂದು ಹೇಳಿರುವರು. ಗಿರುವುದು, ಅಲ್ಪ ಸ್ವಲ್ಪ ನಿಂತರೂ ಬಾಯಿ ಮುಕ್ಕಳಿಸು ಇದರಿಂದ ಅನ್ನ ಪತನಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ರಸಗಳಿಗೂ ಒತ್ತ ವಾಗ ಹೊರಟು ಹೋಗುವುದು, ಆಮಾಶಯದಲ್ಲಿಯೋ ಎಂಬುದು ಸಾಮಾನ್ಯನಾಮವೆಂದು ಹೇಳಬೇಕಾಗುವುದು. ಎಂದರೆ ಅಲ್ಲಿಯ ಜರಾಗ್ನಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಸೂಕ್ಷಬಿಂದುಗಳಾಗಿ ಪಿತ್ರವೆಂದರೆ ಯಕೃತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಊರುವರಸವಿಶೇಷವೆಂದು ಅಂಕಿ ಮಾಡಲ್ಪಡುವುದು, ಮತ್ತೆ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಒಯ್ಯಲ್ಪಡುವುದರಿಂದ ತವಾಗಿ ಇರುವುದೇನೋ ಉಂಟು; ಆದರೂ ಯಾರಿಗಾದರೂ ಅಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಲು ಅದಕ್ಕೆ ಯತ್ನ ವಿಲ್ಲ. ಅಷ್ಟಾದರೂ ಕೊಂಚ ಬಾಯಲ್ಲಿ ನೀರಸುರಿಯುತ್ತಿದ್ದರೂ (ಪಿತ್ತ'ವೆಂದು ಹೇಳುವುದು ನಿಂತರೆ ಅದು ಶ್ರೇಷ್ಟವನ್ನನುಸರಿಸಿಕೊಂಡು ನಿಲ್ಲಬೇಕಲ್ಲದೆ ರೂಢವಾಗಿರುವಷ್ಟೆ~ ಬಾಯಲ್ಲಿ ಆಹಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊ ತಾನಾಗಿಯೇ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಜಿಡ್ಡು ಳ್ಳುವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಊರವರಸವನ್ನು 'ಲಾಲಾರಸ'ವೆಂದು ಕರೆ ಆಮಾಶಯದಿಂದ ಮುಂದ ಒಯ್ಯಲ್ಪಟ್ಟು ಪಕ್ಕಾಶಯಕ್ಕೆ ದರೂ ತನ್ನ ಕಾಲಲ್ಲಿ ಸುಮ್ಮನೆ ಊರುವುದನ್ನು ಪಿತ್ರಮೊದೇ ಬರುವುದು, ಅಲ್ಲಿಯೇ ಅದು ಜೀರ್ಣವಾಗಬೇಕಾದುದು, ಆರವರು ಪಚನಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಹಕಾರಿಗಳಾಗುವ ರಸಗಳೆಲ್ಲವೂ ತಿಂದ ಜಿದ್ದೆಲ್ಲವೂ ಅಲ್ಲಿಯೇ ನಿಲ್ಲುವುದು, ಹಾಗೆ ನಿಂತದೇ ಒತ್ತಭೇದಗಳೆಂದೂ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಗುಣಭೇದವಿದ್ದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಪಿತ್ತ ಸಂಚಯದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಾನವಾಯಿತ: ವಾತಕ್ಕಾ ಊರವಸ್ಥಾನವೇ ಮೊದಲಾದ ಇತರ ಕಾರಣಗಳಿರುವನೆಂದೂ ದರೆ ಗತಿ ವಿಶೇಷವಿರುವುದರಿಂದ ಅದೂ ಏನೂ ಮುಂದ ಸಮ್ಮವರ ಮತವು, ಪಚನ ಕಾರಕಗಳಾದ ರಸಗಳೆಲ್ಲವೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿ ಸೊಂಟದಲ್ಲಿ ಯ ಗುದದಲ್ಲಿ ಯೂ ಸಾಮಾನವಾ ಪಿತ್ತರಸಗಳಂಬ ವಿಷಯವೂ, ತಚ್ಚಾದೃಷ್ಟಹೇತು ೪ನಕೇನ ಗಿ ನಿಲ್ಲುವುದು, ಇವು ದೋಷ ಸಂಚಯದ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಶೇಷೇಣ ಪಕ್ಕಾಶಯಾಮಾಶಯ ಮಧ್ಯಸ್ಥಂ ಪಿತ್ತಂ ಚತು ಸ್ಥಾನಗಳು, ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನಗಳೊ ಎಂದರೆ, ಶೇಷವು ಹೃದ ರ್ಪಧನನ್ನಂ ಪಚತಿ' ಎ ರ್ವಿಧನನ್ನಂ ಪಚತಿ' ಎಂದರೆ ಯಾವುದೋ ಒಂದು, ಸರ್ವರಿ ಯದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವುದು; ಎಂದರೆ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ರಕ್ತ ಸಂಚಾರವು ಗೂ ಗೋಚರವಾಗದ ಕಾರಣದಿಂದ ಪಕ್ಷಾಶಯ ಆಮ ಕಡಿಮಯೋ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಅವನ್ನು ಮುಂದೆ ಹೊಡೆದುಕೊಂಡ, ಶಯಕ್ಕೂ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಪಿತ್ರವು (ಭಕ್ಷ, ಭೂಜಲೇಹ್ಯ ಹೋಗುವ ರಕ್ತದ ವೇಗವು ಕಡಿಮೆ ಯಾಗಲು ಅಂಟಿಕೊಂ ಜೋಷ್ಟಗಳೆಂಬ) ನಾಲ್ಕು ವಿಧದ ಅನ್ನ ವನ್ನೂ ಜೀರ್ಣಿಸು ಡು ಬಿಡುವುವ ಪಿತ್ತವು ಯಕೃತ್ತು, ಪೀಹ, ಹೃದಯ ವುದು~ ಎಂದು ಸುಶ್ರುತಾಚಾರ್ಯರು ಹೇಳುವಮಾತಿನಿಂದ ದೃಷ್ಟಿ ಚರ್ಮ, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವುದು-ಎಂದರೆ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ದೃಢೀಕೃತವಾಗುವುದು, ಬಾಯಲ್ಲಿ ಪಚನಕ್ರಿಯ ಕೇವಲ ಅಗ್ನಿ ಕ್ರಿಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಡೆವುದೂ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವುದು, ಸ್ವಲ್ಪವಾದುದು, ಇದರಮೇಲೆ ಬಾಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಹೊತ್ತು ವಾತವು ತನ್ನ ವ್ಯಾಪಕ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಸರ್ವಾ೦ಗದಲ್ಲಿಯೂ ಆಹಾರವಿದ್ದರೆ ಲಾಲಾರಸವು ಅದರೊಡನೆ ಅಧಿಕವಾಗಿ ದರ ನಿಲ್ಲುವುಡು-ಆಮಾಶಯ, ಪಕ್ಷಾಶಯ, ಇಂದ್ರಿಯಗಳು ರಕ್ತ, ವುದು, ಲಾಲಾರಸವೂ ಆಮಾಶಯದಲ್ಲಿ ಊರುವ ರಸವೂ ಪರ ಮಾಂಸ, ಮೇದಸ್ಸು, ನಾಡಿ, ಸ್ನಾಯು, ಸಂಧಿ, ಅಸ್ಥಿ, ಮಜ್ಜೆ ಸ್ಪರ ವಿರುದ್ಧ ಗುಣಗಳುಳ್ಳವಾದುದರಿಂದ ಆಹಾರದೊಡನೆ ಇವುಗಳೆಲ್ಲವೂ ವ್ಯಾಪಿಸುವುದಲ್ಲದೆ ಹಾಲಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಿ ಸಂಯೋಗದೊಂದಿ, ಎಷ್ಟು ಲಾಲಾರಸವು ಆಮಾಶಯವನ್ನು ಹೇಗೋ ಹಾಗೆ ಸರ್ವಾಂಗ ವರ್ತಿಯಾದ ಶುಕ್ರದಲ್ಲಿ ಯ ಪ್ರವೇಶಿಸುವದೂ ಅದರ ಗುಣವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವ್ಯಾಪಿಸಬಲ್ಲುದು. ಧ್ವಂಸಮಾಡಿದಲ್ಲದೆ ಸಾರವರ್ಗವನ್ನು ಪಚಿಸುವದಕ್ಕೆ ಆಮ ತ್ರಿದೋಷಗಳಿಂದ ವಿಕ್ಷೇಪಾದಾನನಿಸರ್ಗ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಹೇ ಶಯರಸವ ಯತ್ನಿಸುವದಿಲ್ಲವಾದುದರಿಂದ ಅನೂಶಹರಸಡ