CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁ«ÄðPÀ ¸ÀA¸ÉÜ - CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄUÀ¼ÀÄ æ À À CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁ«ÄðPÀ ¸ÀA¸ÉÜ : ¥ÀxªÄ ªÀĺÁAiÀÄÄzÀÞªÁzÀ ªÉÄÃ¯É 1919gÀ°è DzÀ ªÀ¸ðïïì£À ±ÁAwPË°£À ¥s®ªÁV gÀavÀªÁzÀ ¸ÀAiÀĪÀÄ¢üPÁgÀªÅÀ ¼Àî É À é PÁ«ÄðPÀ ¸ÀA¸ÉÜ EzÀÄ. 1945gÀªÀgÉUÀÆ gÁµÀÖçUÀ¼À MPÀÆÌlzÉÆqÀ£É (°ÃUï D¥sï £É Ã µÀ £ ïì ) ¸À A AiÉ Æ Ãd£É ºÉ Æ A¢zÀ Ä Ý 1946gÀ ° è «±À é ¸ À A ¸É Ü AiÀ Ä MAzÀ Ä CAUÀ¸A¸ÉÜAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. ¥ÁægA¨sz°è gÁµÀçU¼À MPÀÆÌlzÀ ¸Àz¸åÀ gà EzÀgÀ ¸Àz¸åÀ gÁVzÀÄÝ À À À À Ö À À É À PÀªÄÃt CzÀgÀ ¸Àz¸åÀ g®zªgÆ EzÀgÀ ¸Àz¸åÀ gÁUÀ®Ä CªÀPÁ±ÀªÁ¬ÄvÀÄ. PÉêÀ® æ É À À è À À À À gÁµÀçÖ¸PÁðgÀU¼Ä EzÀgÀ ¸Àz¸åÀ vª£Äß ¥ÀqAiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀª®zÉ D ¸ÀPÁðgÀU¼À À À À À éÀ À À É æ À è À PÁ«ÄðPÀgÀ ºÁUÀÆ G¢ÝªÉÄUÁgÀgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À ¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®ªÀPÁ±À«zÉ. F wæ¥ÀPÀë zÉÆõÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¸ÀĪÀ ºÁUÀÆ PÁ«ÄðPÀgÀ ¸ÁÜ£ªiÁ£ÀU¼£Äß PÁ¥ÁqÀĪÀÅzÀgÀ CUÀvåÀ ª£Äß dUÀvÄÛ PÀAqÀÄPÉÆAqÀzÄÝ £ÀÆgÉʪÀvÄÛ À À À À À À À À À À ªÀµÀðUÀ¼À »AzÉAiÉÄÃ. DzÀPÁgÀt 1905gÀ°è ¹élÓgÉèAr£À ¨Á¸É¯ï£À°è ºÀ®ªÀÅ ¸ÀPÁðgÀUÀ¼À ¸ÀºÀPÁgÀ¢AzÀ PÁ«ÄðPÀjUÁVAiÉÄà ¸ÁܦvÀªÁzÀ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀAWÀª£Äß F PÁ«ÄðPÀ ¸ÀAWÀPÌÉ ªÀiÁvÀȸÀA¸ÉÜAiÉÄ£ÀߧºÀÄzÀÄ. PÁ«ÄðPÀgÀ PÉ®¸ÀzÀ À À ªÉüÉAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀæt, ¸ÁPÁzÀµÀÄÖ ªÉÃvÀ£À ¤ÃrPÉ, PÁAiÀÄð¤«ÄvÀÛ PÁ«ÄðPÀjUÉ §gÀ§ºÀÄzÁzÀ PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ MzÀUÀ§ºÀÄzÁzÀ C¥ÀWÁvÀUÀ½AzÀ gÀPÀëuÉ, ¤ªÀÈwÛ ªÉÃvÀ£,À PÁ«ÄðPÀjUÉ DAvÀjPÀ ¸Ë®¨såÀ U¼£Äß zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ À À À ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀĪÀ£Äß ¸Áܦ¹ ¸ÁªÀðwæPÀ ±ÁAw ¸Á¢ü¸ÄªÀÅzÀÄ, J®è gÁµÀçÖU¼Ä À À À À PÁ«ÄðPÀ ¹ÜwUÀwUÀ¼À «ZÁgÀzÀ §UÉÎ MAzÀÄ ¸ÀªÀð¸ÁªÀiÁ£Àå PÀæªÀĪÀ£ÀߣÀĸÀj¹ CzÀgÀAvÉ PÁ«ÄðPÀjUÉ C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀÄ-EvÁå¢ F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀU¼Ä. À À EªÀÅUÀ¼£Äß PÁAiÀÄðUÀvÀ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÁÌVAiÉÄà F ¸ÀA¸ÉÜ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ À À ªÁ¶ðPÀ ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ ªÁ¶ðPÀ ¸ÀªÉÄäüÀ£À 1919gÀ°è CªÉÄjPÀzÀ ªÁ¶AUïl£ï£À°è £Àq¬ÄvÀÄ. 1921-1939 gÀªgUÆ EzÀgÀ ªÁ¶ðPÀ É À É À ¸ÀªÄäüÀ£U¼Ä f¤ÃªÁzÀ°è £ÀqAiÀÄÄwÛzÄÝ 1940jAzÀ CªÉÄjPÀzÀ ªÀiÁAnæAiÀįï£À°è É À À À É À £ÀqAiÀÄÄwÛª. ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÉÃAzÀæ PÀZÃj ªÀiÁvÀæ f¤ÃªÁzÀ°èz. É É É É JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ªÀĺÁAiÀÄÄzÀÞzÀ C£ÀAvÀgÀªÀÇ F ¸ÀA¸ÉÜ vÀ£Àß ªÁ¶ðPÀ ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀUÀ¼À°è ªÀĺÀvÀÛgÀ wêÀiÁð£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆAqÀÄ ¸ÀÆPÀÛ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀ®z, C©üªÈÀ ¢ÞUƼÀÄwgĪÀ gÁµÀçÖU½UÉ vÁAwæPÀ £Égª£Æß ¤ÃqÀÄvÀz. è É É î Û À À À À À Û É EAxÀ MAzÀÄ QæAiÀiÁ²Ã®¥ÀæªÀÈwÛ 1949-1954gÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¥ÀæxÀªÀÄ ¨ÁjUÉ PÀAqÀħAvÀÄ. EzÀ®èzÉ ¥ÁæzÉòPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆAqÀÄ OzÉÆåÃVPÀ ªÀÄAqÀ°UÀ¼£Äß gÀa¹, PÁ«ÄðPÀjUÉ ¸Ë®¨såÀ MzÀV¸ÀĪÀÅzÀgÀ §UÉÎ ¸ÀÆPÀÛ PÀªÄUÀ¼£Äß À À æ À À À PÉÊUÉƼÀ®Ä PÁ«ÄðPÀ ¥Àw¤¢üU¼À ¤zÉðñÀPÀ ªÀÄAqÀ°UÀ¼£Æß F ¸ÀA¸ÉÜ ¸Áܦ¹zÉ. î æ À À À MnÖ£°è ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ PÁ«ÄðPÀgAUÀz°è F ¸ÀA¸ÉÜ ºÁQPÉÆArgÀĪÀ AiÉÆÃd£ÉU¼Ä À À À À À ªÀÄvÀÄÛ £ÉgªÃj¸ÀÄwÛgĪÀ PÁAiÀÄðUÀ¼Ä PÁ«ÄðPÀgÀ PÀ¯ÁåtPÉÌ ¸ÀºPÁjAiÀiÁVªÉ. À É À À À (*)
CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀȶ ¸ÀA¸ÉÜ : EzÀÄ 1905gÀ°è, gÉÆêÀiï £ÀUÀgÀzÀ°è
El°AiÀÄ gÁd PÀgÉzÀ 40 gÁµÀÖçUÀ¼À ¥Àæw¤¢üUÀ¼À ¸À¨sÉAiÀÄ ¤tðAiÀÄzÀ ¥ÀæPÁgÀ ¸Áܦ¸À®ànÖvÀÄ. 1906gÀ°è 24 gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ PÀÆr M¥ÀàAzÀzÀ PÀgÀqÀÄ vÀAiÀiÁj¹, CzÀ£ÀÄß PÁAiÀÄðgÀÆ¥ÀPÉÌ vÀAzÀĪÀÅ. C£ÀAvÀgÀ 77 gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸Àz¸åÀ gÁzÀĪÀÅ. À F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¹zÀÄÝ zsªÄð¥ÀZÁgÀPÀ qÉëqï ®Æ©£ï. ªÁtÂdå À À æ C©üªÈÀ ¢ÞUÉ PÀȶ¸ÀA¥ÀvÄÛ DzsÁgÀªÁVzÀÄÝ, PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÉU¼À £ÀqÄªÉ ¸ÀªÄvÉÆî À À À À ¸Á¢ü¸®Ä EAxÀ ¸ÀA¸ÉÜ DªÀ±åÀ PÀªA§ÄzÀÄ CªÀgÀ C©üªÄvÀªÁVvÀÄÛ. F M¥ÀàAzÀ À É À PÀȶ ¸ÀA§A¢üvÀ ¥ÀĸÀPÁ®AiÀÄPÉÌqªiÁrvÀÄ (CzÀÄ PÀªÄÃt ¥ÀvÁæUÁgÀªÁV DPÉÊðªïì Û É À æ É ¨É¼zÄ FUÀ ¥À¥AZÀzÀ Cw zÉÆqÀØ PÀȶ¸ÀASÁå¸AUÀºt ¤®AiÀĪÁVzÉ). eÉÆvÉUÉ É À æ À À æ À ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼À ¥Àæw¤¢üUÀ¼À ¸ÁzsÁgÀt ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁAiÀÄð gÀÆ¥ÀgõÉAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À®Ä CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆnÖz. É É F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁAiÀÄðPÉëÃvÀæ §ºÀÄ «±Á®ªÁVzÉ. ¨É¼É, ¥À±ÀÄ, d£À¸ÀASÉå, ªÁå¥ÁgÀ, zsÁgÀuÉ, PÀÆ°, gÉÆÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼ÉUÀ¼À ¦ÃqÉUÀ¼À §UÉÎ CAQ CA±À ¸ÀAUÀ»¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÉÊeÁÕ¤PÀ, DyðPÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ ¸ÀAUÀºu, «±ÉèõÀu, ¥ÀPluÉ æ æ À É É æ À ªÀÄvÀÄÛ ºÀAZÀÄ«PÉ, ªÀ媸ÁAiÀÄ, ¸ÀºPÁgÀ, «ªÉÄ, ºÁUÀÆ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ媸ÁAiÀÄzÀ À À À ¥ÀjµÀvÀÄÛUÀ¼À ¤zsÁðgÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ J®è ªÀiÁ»wAiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À - EªÀÅ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÉ®ªÀÅ ªÀÄÄRå PÉ®¸ÀUÀ¼ÀÄ. EªÉ®è zsÉÆÃgÀuÉUÀ¼ÀÄ F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß dUÀw£À ¸ÀªÄ¸ÀÛ PÀȶ ¸ÀªÄ¸ÉåU¼£Æß ¥Àj²Ã°¹, ¥ÀjºÀj¸ÀĪÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÁßV¹ªÉ. Û À À À À À
101
PÀªÄÃt F ¸ÀA¸ÉÜ PÀȶ PÁ£ÀÆ£ÀÄ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀªÄ¸ÉåUÀ¼Ä, ªÀ®¸É ºÉÆÃUÀÄ«PÉ, æ É À À CgÀtå¸ÀA§A¢ü «µÀAiÀÄUÀ¼Ä ªÀÄÄAvÁzÀĪÀ£Äß vÀ£ßÀ ªÁå¦ÛUÉ M¼À¥r¹PÉÆAqÀÄ À À À ¨É¼¬ÄvÀÄ. É F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀzÁ£À PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄ PɼUÉ C£ÉÃPÀ «¨sÁUÀU¼°è £ÀÆgÁgÀÄ æ s À À À gÁµÀÖçU¼À ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ¸Á«gÁgÀÄ ¹ÛçÃ¥ÀÄgÀĵÀgÀ ¹§âA¢ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄvÀÛz. À É gÉÆêÀiï£À°è JgÀqÄ ªÀµðUÀ½UÉƪÉÄä ¸ÉÃgÀÄwÛzÝÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨U½UÉ ªÀÄvÀÄÛ À À És À AiÀÄÄgÉÆæ£À £ÀÆgÁgÀÄ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è DUÁUÀ ¸ÉÃgÀÄwÛzÀÝ «±ÉõÀ ¸À¨sÉUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛ ¹zÀÞvÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ EzÀgÀ ªÀÄÄRå PÉ®¸ÀUÀ¼À¯ÉÆèAzÁVvÀÄÛ. °ÃUï D¥sï £ÉõÀ£ïì, CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁ«ÄðPÀ PÀZÉÃj ªÀÄvÀÄÛ 1927, 1933, 1939gÀ°è ¸ÀªÀiÁªÉñÀUÉÆAqÀ DyðPÀ ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ F ¸ÀA¸ÉÜ ¥ÀÆtð ¸ÀºÀPÁgÀ vÉÆÃjvÀ®zÉ eÁUÀwPÀ CgÀtå ¥ÀjµÀvÄ.Û PÀÄPÀÄÌl ªÀÄvÀÄÛ QëÃgÀ ¸ÀAªÀzð£À ¥ÀjµÀvÄU¼À è À Às ÀÛ À ¸À¨U¼°è ¨sÁUÀª»¹vÀÄ. És À À À F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁAiÀÄðUÀ¼£Äß C£ÉÃPÀ ±ÉÃtÂU¼°è ¥ÀZÄgÀ¥r¹ «ªÀgU¼£Äß À À æ À À æ À À À À À À ¸ÀPÁðgÀ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ºÀAZÀ¯Á¬ÄvÀÄ. F ¸ÀA¸ÉÜ EAVèµï, ¥sÉæAZï ¨sÁµÉUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀÄ ºÀ®ªÀÅ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À°è CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ MPÀÌ®ÄvÀ£À PÁ¬ÄzÉAiÀÄ ªÁ¶ðPÀ UÀæAxÀUÀ¼ÀÄ, CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ CgÀtå ¸ÀASÁå ¸ÀAUÀºt ªÁ¶ðPÀ UÀAxÀU¼Ä ªÀÄvÀÄÛ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ MPÀÌ®ÄvÀ£À «ªÀIJð¸ÀĪÀ ªÀiÁ¹PÀ æ À æ À À ¥ÀwPU¼Ä EvÁå¢ CvÀÄå¥AiÀÄÄPÀªÁzÀ ¥ÀĸÀPU¼£Äß ¥ÀPn¹vÀÄ. æ É À À À Û Û À À À À æ À JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ªÀĺÁAiÀÄÄzÀÞ PÁ®zÀ°è F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ zsÆÃgÀuAiÀÄ£ÀÄß M¥ÀàzÀ AiÀÄÄzÁÞ¸PÛÀ gÁµÀÖçU¼À §®¢AzÁV EzÀgÀ PÁAiÀiÁð¸ÀQÛ É É À À QëÃt¹vÀÄ. CªÉÄjPÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀA¸ÁÜ£z°è DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ¸ÀA¸ÉÜ (J¥sï.J.M.) À À 1943gÀ°è ¸ÁÜ¥£UÆAqÁUÀ SÁåvÀ qÉëqï ®Æ©£ï ¸ÁägPÀ UÀAxÁ®AiÀÄzÀ J®è À É É À æ UÀAxÀU¼£Æß gÉÆêÀiï £ÀUgzÀ DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀzÁ£À PÀZÃjUÉ æ À À À À À æ s É gÀªÁ¤¸À¯Á¬ÄvÀÄ (1946) (£ÉÆÃr- DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ¸ÀA¸ÉÜ). (J¥sï.J.N.) (JA.)
CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ Që¥Àt : (£ÉÆÃr- gÁPÉmï) (£ÉÆÃr- Që¥ÀtÂ). CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄUÀ¼Ä : EzÀÄ ¥Á±ÁÑvåÀ ZÀjvÉAiÀÄ°è «²µÀªÁzÀ CxÀðªÀ£Äß À æ Ö À
¥Àq¢zÉ. ««zsÀ PÁ®WÀlU¼°è C£ÉÃPÀ ±ÀªÄfëUÀ¼À ¸ÀAWÀU¼Æ ¸ÀªÄäüÀ£U¼Æ É Ö À À æ À À À É À À À CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀĪÉA§ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÀÆ §AqÀªÁ¼À ¥ÀzÀÞwAiÀÄ «gÀÄzÀÞ ºÉÆÃgÁl £Àq¹ ¸ÀªiÁdªÁzÀ vÀv÷骣Äß CªÀ®A©¹zÀ ±ÀªÄfëUÀ¼À ªÀÄÆgÀÄ É À ÛÀ À À æ À CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ ZÀjvÉæAiÀÄ°è CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ ¥Àæ¹¢ÞAiÀiÁVªÉ. EªÀÅUÀ¼À°è ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÁzÀ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀÆ°UÁgÀgÀ ¸ÀAWÀ 1864£ÉAiÀÄ ¸É¥ÉÖA§gï 28gÀAzÀÄ ®AqÀ¤ß£À°è ¸ÁܦvÀªÁV ºÀ£ÉßgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® PÉ®¸À ªÀiÁr 1876gÀ°è CAvÀåUÉÆArvÀÄ. EzÉà ZÀjvÉæAiÀÄ°è ¥Àæ¹zÀÞªÁVgÀĪÀ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ I . PÁ¯ïðªÀiÁPïìð ªÀÄvÀÄÛ JAUɯïì CªÀgÀ £ÉÃvÀÈvÀz°è ¸ÁܦvÀªÁzÀ F ¸ÀA¸ÉÜ vÀ£ßÀ PÁAiÀÄðPÀªÄªÀ£Äß 1866gÀ°è ¥ÀZÄgÀ¥r¹vÀÄ. é À æ À À æ À À EzÀgÀ zsÆÃgÀuÉ CvÀåAvÀ PÁæAwPÁjAiÀiÁzÀÄzÀjAzÀ ¸ÀªiÁdªÁ¢UÀ¼Ä EAzÀÆ É À À EzÀgÀ §UÉUÉ UËgÀªª£Äß ºÉÆA¢zÁÝg. À À À É ¥ÀæxÀªÀÄ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉÆAqÀ 15 ªÀµÀðUÀ¼À C£ÀAvÀgÀ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ II ºÀÄnÖPÆArvÀÄ. EzÀgÀ ªÀÄÄRAqÀgÄ ºÉZÁÑV ¸ÀªÄvÁªÁ¢UÀ¼Ä. É À À À ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ªÀĺÁAiÀÄÄzÀÞzªgUÆ EzÀÄ eÁUÀwPÀ ¸ÀªÄvÁªÁ¢UÀ¼À ¥Àw¤¢ü À À É À À æ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVvÀÄÛ. DzÀgÉ AiÀÄÄzÀÞPÁ®zÀ°è EzÀg°è MqÀPÄ ºÀÄnÖzÝÀ jAzÀ 1919gÀ°è À À CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ III gÀ ¤ªÀiÁðt CUÀvåÀ ªÁ¬ÄvÀÄ. F PÀªÄÆ夸ïÖ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ À 1943gÀªgUÉ PÉ®¸À ªÀiÁr JgÀq£AiÀÄ ªÀĺÁAiÀÄÄzÀÞzÀ CªÀ¢AiÀÄ°è CAvÀåUÆArvÀÄ. À É À É ü É CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ I (1864-76) : F ¸ÀA¸ÉÜ DzsĤPÀ ±ÀªÄfëUÀ¼À ZÀ¼ª½UÉ À æ À À À CUÀvåÀ ªÁzÀ vÁwÛ÷éPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAWÀl£ÁvÀäPÀ vÀ¼º¢AiÀÄ£ÀÄß ºÁQPÉÆnÖvÄ. EzÀgÀ À À À ªÀ Ä Æ®PÀ ªÀ i ÁPïì ð ªÀ Ä vÀ Ä Û JAUÉ ® ì g À ªÉ Ê eÁÕ ¤ PÀ ¸À ª À i ÁdªÁzÀ d£ÁzÀgtÃAiÀĪÁ¬ÄvÀ®zÉ ±ÀªÄfë¥ÀPU¼À gÁdQÃAiÀÄ PÀvðªÀå ªÀÄvÀÄÛ zsÆÃgÀuÉ À  è æ À ëÀ À À É ¤¢ðµÀUÆArvÀÄ. Ö É F ¸ÀA¸ÉÜ vÀ£ßÀ ºÀ£ßÉ gÀqÄ ªÀµðUÀ¼À C¹Ûvéz°è ¥À¥AZÀzÀ £Á£Á ¨sÁUÀU¼°è À À À À æ À À À ¸Àt¥ÄlÖ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÁV ZÀzÄjºÉÆÃVzÀÝ PÀÆ°UÁgÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜU¼£Äß CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ Ú À À À À À ªÀÄlÖzÀ°è MAzÀÄUÀÆr¹ §®¥Àr¹vÀÄ. EzÀgÀ ªÉÆzÀ® £Á®ÄÌ ¸ÀªÉÄäüÀ£ÀUÀ¼ÀÄ f¤ÃªÀ (1866), ¯Á¸Éãï(1867), §æ¸É¯ïì (1868) ªÀÄvÀÄÛ ¨Á¸É¯ï (1869)
