ಪುಟ:Mysore-University-Encyclopaedia-Vol-1-Part-1.pdf/೭೫

ವಿಕಿಸೋರ್ಸ್ದಿಂದ
ಈ ಪುಟವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ.

ಅಂತರಕೋನಮಾಪಕ - ಅಂತರಗ್ನಿ ಶಿಲೆಗಳು ಕೊಟ್ಟು ಹೊಸzೂಂದು ಶಾಸ್ತ್ರª£್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ£ು. ಇದ£್ನು ಭಾರvzಲ್ಲಿ ಯಾರೂ É À À À À À À ಮುಂದುವರಿಸಲಿಲ್ಲ. ಬ್ರಹ್ಮಗುಪ್ತನ ಉಕ್ತಿಯನ್ನು ನ್ಯೂಟನ್-ಸ್ಟರ್ಲಿಂಗ್ ಸಂಕ್ಷೇಪೋಕ್ತಿಗೆ ಹೋಲಿಸ¨ೀಕು. É (ಸಿ.ಎನ್.ಎಸ್.) ಅಂತgPೂೀನªiÁಪಕ : ದೂರದ ವ¸ುU¼gqರ ಲಂಬ ಹಾಗೂ ಕ್ಷಿತಿಜೀಯ À É À À್ತ À É À À ಕೋನಾಂತರಗಳನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಮೋಜಣಿಯಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಒಂದು ಉಪPgಣ (ಥಿಯೋಡೆªೈÉ ಟ್), ¨sೂನP್ಷÉ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತುಂಬ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ. À À À ಈ ಉಪPgಣದಲ್ಲಿ (ಚಿತzಲ್ಲಿ À À ್ರ À ತೋರಿಸಿರುವಂತೆ) ಪರಸ್ಪರ ಲಂಬ ವಾಗಿ ಎರಡು ವರ್ತುಳ ಅಳತೆಪಟ್ಟಿ ಗ¼ೂ ಊzರ್s ಮತ್ತು ಸªುತಲಗ¼ಲ್ಲಿ À ್ವÀ À À ಕೋನದ ಅಳತೆಗೆ ಸಹಾಯವಾಗು ವಂತೆ ವರ್ತುಳಪಟ್ಟಿಗಳ ಕೇಂದ್ರ ನೆ ೀ ರ z À ¯ É ್ಲ ೀ ತಿರ ು ಗ ು ವ ಒಂದ ು ದೂರzರ್±ಕªÇ ಇವೆ. ಕೋನUಳ À À À À ನಿಖರ ಅಳತೆಗೆ ಸಹಾಯವಾಗಲು ಪ್ರತಿ ವರ್ತುಳ ಪಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಥ ª Á ಹೆ Z À ು ್ಚ ವ ನಿ ್ಂiÀ ು ರ್ ಪಟ್ಟಿಗಳಿರುವುವು. ಇವೆಲ್ಲವುಗಳನ್ನು ಮಟ್ಟ ತಿರುಪುಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿರುವ ¨szವಾದ ಪೀಠದ ಮೇಲೆ À ್ರÀ ಅಳªಡಿಸಿದೆ. À ಅಂತgPೂೀನªiÁಪPU¼£್ನು À É À À À À À ಊಧ್ರ್ವತಲದ ಕೋನಗಳಿಗಿಂತ ಕ್ಷಿತಿಜೀಯ ಕೋನಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ನಿಖರವಾಗಿ ಅಳತೆ ಮಾಡುವಂತೆ ರಚಿಸುವgು; ಏಕೆಂದರೆ ¨sೂಮಿಯ À À ಅಂತರಕೋನ ಮಾಪಕ ಅಳvಯಲ್ಲಿ ಕ್ಷಿತಿಜೀಯ ಕೋನU¼ೀ É À É ಪ್ರಾ ª À ು ುಖ್ಯ. ಊzs À ್ವ ್ ತ ಲ ದ ಲಿ ್ಲ ಅಳ v É ವ i Áಡಿದ ಕೆ ೂ ೀನ U À ¼ À ು ¨s À ೂ ಮಿಂiÀ ು ವಾತಾವgಣದಿಂದುಂಟಾಗುವ ಬೆ¼ಕಿನ ವಕೀ¨sª£ದಿಂದ ಅಷ್ಟು ನಿಖರವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. À À ್ರ À À À ಆದ್ದರಿಂದ ದೂರzಲ್ಲಿgುವ ¨sೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ವ¸್ತುUಳ ಎತ್ತರ ಅಳತೆ ಮಾಡಲು À À À À À ಅಂತgPೂೀನªiÁಪಕ ಅಷ್ಟು ಉಪಯೋಗಕಾರಿಯಲ್ಲ. ಈ ಮಾಪPª£್ನುಪಯೋಗಿಸಿ À É À À À À ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ವಸ್ತುಗಳೆರಡರ ಎತ್ತರ ಸಮತಲದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ನಡುವಣ ಕೋನವನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಅಳತೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಅಂತರಕೋನಮಾಪಕಗಳನ್ನು ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆಯೂ ದೂರದ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ಕಳುಹಿಸಿದ ಬೆಳಕಿನ ಕಿರಣಗಳ ನೇರಕ್ಕೆ ಅಳವಡಿಸಿ ಆ ಸ್ಥಳಗಳಿಗಿರುವ ಕೋನಾಂತರವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬಹುದು. ತಿಯೊಡಲಸ್ ಎಂಬ ಗಣತ ಶಾಸ್ರಜ£ು ಬರೆದಿರುವ ಒ.ಎಫ್.ಆರ್ ಥಿಯೊಡೊಲೈಟ್  ್ತ ್ಞ À ಅಥವಾ ಥಿಯೊಡೆಲೆಟ್ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥದಿಂದ ಈ ಪದ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಯಾಗಿರಬಹುದೆಂದು ಕೆಲವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. (ಪಿ.ವಿ.) ್ರ À ಅಂತgUಂಗೆ1 : ಹಿಂದೂ ಜನರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತವಾದ ತೀರ್ಥಗ¼ಲ್ಲಿ ಒಂದು. À À ಈ ತೀರ್ಥ ಕೋಲಾರP್ಕÉ ಸಮೀಪzಲಿgುವ ಶv±ೃÀ ಂಗ¥ರ್ªತzಲಿz.É ಇಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ¥ೂಜಾದಿಗ¼ು À ್ಲ À À À À À ್ಲ À À ಬಹಳ ಪವಿತªಂದು ¨sPgು ಭಾವಿಸುತ್ತಾg.É ಬೆಂಗ¼ೂರು ಜಿಲೆಯ ಕುದೂರಿನಲಿಯೂ ್ರ É À ್ತÀ À À ್ಲ ್ಲ ಈ ಹೆ¸ರಿನ ಒಂದು ತೀರ್ಥವಿದೆ. ಸªುಗ್ರ ಭಾರvzಲ್ಲಿ ಇದೇ ಹೆ¸ರಿನ ಹಲವು ತೀರ್ಥಗ¼£್ನು À À À À À À À ನಾವು ಕಾಣಬಹುದು: ಪಾತಾಳUಂಗೆ, ಶಿವUಂಗೆ, ಸಿದ್ಧUಂಗೆ, ದೇವUಂಗೆ ಮೊದಲಾದುವುಗ¼ು À À À À À ಇದP್ಕÉ ಉದಾಹguU¼ು. ಅಂತgUಂಗೆ ಎಂಬುದು ಇದೇ ವರ್Uದ ಒಂದು ತೀರ್ಥ. À É À À À À À (ಬಿ.ಎಸ್.)

ಅಂತgUಂಗೆ2 : ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಂತgUಂಗೆ ಎಂಬ ಹೆ¸gು. ಲೆª್ನುೀಸೀ À À À À À À É

ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಲೆª್ನು ಮತ್ತು ವುಲ್ಫಿಯ ಎಂಬೆgqು ಜಾತಿಯ ಗಿಡU¼ು ಉಷ್ಣ ಮತ್ತು À À À À À ಸªುಶೀತೋಷªಲಯಗ¼ಲ್ಲೂ ಸೈರೊಡಿಲ ಮತ್ತು ವುಲ್‍ಫಿಯ ಸೈರೋಡೀಲ ಎಂಬ À ್ಣ À À ್ಟ û ್ಟ ಜಾತಿಯ ಗಿಡUಳಿಗೆ ಅನಯವಾಗುತz.É À ್ವ ್ತ ಇವು ಆವೃತ ಬೀಜಧಾರಿ ಸ¸್ಯÀ U¼ಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಸಣ್ಣ ಗ್ರಾvದ ಗಿಡU¼ಂದು ಹೆ¸ರಾಗಿವೆ. À À À À É À ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇವುಗಳ ಉದ್ದ 5-15 ಮಿಮೀ; ಅಗಲ 4-10 ಮಿಮೀ. ಈ ಗಿಡU¼ು À À ನೀರಿನ ಮೇಲೆ ತೇಲುತ್ತಾ ಅನೇಕ ವರ್µಕಾಲ ಬೆ¼ಯುವುವು. ಇವುಗ¼ಲ್ಲಿ ಇತರ ಗಿಡU¼ಂತೆ À É À À À ಕಾಂಡ, ಬೇರು ಮತ್ತು ಎಲೆU¼ಂಬ ಭಾಗU¼ು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಇಡೀ ಲೆª್ನು ಗಿಡªÅÀ À É À À À ಕq¯ೀಬೇಳೆಯಷ್ಟು ಗಾತದ್ದಾಗಿದ್ದು ಅಗಲವಾದ ಹಸಿರು ತmಯೋಪಾದಿಯಲ್ಲಿgುವುದು. À É ್ರ ್ಟÉ À

75

ಇದೇ ಗಿಡದ ಕಾಂಡ. ಇದರ ಕೆ¼ಬಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಉದ್ದವಾದ ಬೇರು (ಅಡೆಂಟಿಷಸ್ À s ್ವ ರೂಟ್) ಹೊರಟು ಜೋಲಾಡುವುದು. ಈ ಬೇರಿನ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬೆ¼ದಿರುವ É ಕುಲಾವಿ ಇರುವುದು. ಕಾಂಡ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಕೂಡಿರುವುದರಿಂದಲೂ ಎಲೆU¼ು À À ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದಲೂ ಕಾಂಡªೀ ಎಲೆUಳ ಕಾರ್ಯವ£್ನು ನq¸ುತz. ಸಾವಿರಾರು É À À É À ್ತ É ಸಣ¸ಣ್ಣ ಗಿಡU¼ು ನೀರಿನªುೀಲೆ ತೇಲುತ್ತಿgುವಾಗ ಒಂದP್ಕೂಂದು ಸೇರಿಕೊಂಡು ್ಣ À À À É À É ಬೆ¼ಯುವುದು ಸ್ವಾಬಾವಿಕ. ಕಾಂಡದ ಹಿಂಭಾಗದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಸಂದಿ É s ಇರುವುದು. ಈ ಸಂದಿಯಿಂದ 1-3 ರೆಂಬೆU¼ು ಹೊರಟು ಬೆ¼ಯುವುವು. ಈ ರೆಂಬೆU¼ು À À É À À ತಾಯಿಕಾಂಡzಂತೆ ಇದ್ದು ಅದರ ಸಂಗqªೀ ಇರಬಹುದು. ಅಥವಾ ಅದರಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು À À É ಸvಂತವಾಗಿ ಬೆ¼ಯಬಹುದು. ಹೀಗೆ ಅನೇಕ ಹೊಸ ಗಿಡU¼ು ಉತತಿಯಾಗಿ, ಬೆ¼zು, ್ವ À ್ರ É À À ್ಪ ್ತ É À ಇರುವ ಸ್ಥ¼ª£್ನÉ ಲ್ಲ ಆಕಮಿಸಿಕೊಳುªÅÀ ವು. ಹ¼ಯ ಕಾಂಡ ಮುಳುಗಿ ನೀರಿನ ತ¼ª£್ನು À À ್ರ ್ಳ É À À À ಸೇರಿ ಕªುೀಣ ನಾಶವಾಗುವುದು. ರೆಂಬೆU¼ಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ನೀರಿನೊಳಗೆ ಮುಳುಗಿದ್ದು ಚಳಿಗಾಲ ್ರ É À À ಕ¼ದ ಅನಂತರ ಮೇಲೆ ತೇಲಿಬಂದು ಹೊಸ ಗಿಡUಳಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತª. É À ್ತ É ವುಲ್‍ಫಿಯ ಗಿಡ ಲೆª್ನು ಗಿಡಕ್ಕಿಂತ ಸಣzು. ಇದP್ಕÉ ಬೇರು ಕೂಡ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. À ್ಣ À ಮೊಟೆಯಾಕಾರದ ಈ ಸಣ್ಣ ಗಿಡ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಕೂಡಿ, ಎಲೆಯ ಕಾರ್ಯವ£್ನೂ ್ಟ À ಮಾಡುವುದು. ಲೆಮ್ನ ಗಿಡದಂತೆ ರೆಂಬೆಗಳು ಬೆಳೆದು, ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ಹೊಸ ಗಿಡಗಳು ಹುಟ್ಟುªÅÀ ವು. ಅದgಲ್ಲಿgುವಂತೆಯೇ ಹೂವು ಮತ್ತು ಅದರ ಭಾಗU¼ೂ ಇರುವುವು. À À À À ಈ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಎಲ್ಲ ಗಿಡಗಳ ಹೂವು ಮತ್ತು ಹೂಗೊಂಚಲುಗಳು ತುಂಬ ಸಣ್ಣಗಿರುವುವು. ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದಂತೆ ಕಾಂಡದ ಸಂದಿಯಲ್ಲಿ ಹೂಗೊಂಚಲು ಬಿಡುವುದು. ಪ್ರತಿ ಗೊಂಚಲಿನಲ್ಲಿಯೂ ಎರಡೇ ಎರಡು ಗಂಡು ಹೂಗಳೂ ಒಂದು ಹೆಣ್ಣು ಹೂವೂ ಇರುತ್ತವೆ. ಇವೆಲ್ಲ ಒಂದು ತಾಳಗುಚ್ಛದ ಉಪಪತ್ರದಿಂದ (ಸ್ಪೇದ್) ಆವೃತವಾಗಿರುವುವು. ಗಂಡುಹೂವಿ ನಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಒಂದು ಪರಾಗ ಕೇಸgªÇ ಹೆಣ್ಣು ಹೂವಿನಲ್ಲಿ ಒಂದೇ À À ಒಂದು ಅಂಡPೂೀಶªÇ ಇರುವುವು. É À ಅಂಡ P É ೂ ೀಶ ಒಂದೆ ೀ ಒಂದ ು ಅಂಡಾಶಯವ£್ನು ಬೆ¼ಸಿ ಅದgಲ್ಲಿ À É À 1-6 ಬೀಜಾಂಡU¼£್ನು ಪೋಷಿಸು À À À ವುದು. ಈ ವಿzsವಾದ ಹೂಗೊಂಚ À ಲಿಗೆ ತಾಳಗುಚ್ಛ ಅಥವಾ ಸ್ಥೂಲ ಮಂಜರಿ (ಸೇಡಿಕ್ಸ್) ಎಂದು ಹೆ¸gು. ್ಪ À À ಈ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೂ ಕೆಸುವಿನ ದಂಟು ಅಥವಾ ಸುವರ್ಣಗೆಡ್ಡೆ ಗಿಡUಳ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೂ ತೀರ ಹತಿgದ À ್ತ À ಸಂಬಂಧ ಉಂಟು. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಆಡು ಅಂತರಗಂಗೆ (ಲೆಮ್ನ) 1. ವಿಸ್ತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಸಸ್ಯಗಳು 2. ಬೇರು 3. ಬೇರಿನ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಈ ಕುಟುಂಬದ ಗಿಡ ಕುಲಾವಿ 4. ಹೂಗೊಂಚಲು 5. ಹೂಬಿಡುವ ಸಸ್ಯಭಾಗ ಗ¼£್ನು ಡಕ್‍ವೀಡ್ ಎಂದು ಕgಯು À À É 6. ಅಂತರಗಂಗೆ ಸಸ್ಯಗಳು ತ್ತಾರೆ. ಈ ಗಿಡಗಳು ಹರಿಯುವ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬೆ¼ಯುವುದಿಲ್ಲ. ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಕೆರೆ ಕುಂಟೆUಂಳಥ ನಿಂತ ನೀರಿನ ತಾಣಗ¼¯್ಲೂ É À À É ಇಲ್ಲವೆ ಮಂದUತಿಯಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಹ¼್ಳÀU¼¯್ಲೂ ಬೆ¼ಯುತ್ತª. À À À É É É ಲೆª್ನು ಗಿಡದ ಕೋಶUಳ ನqುವಣ ಸಂದುಗ¼ಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಕೋರೊಕೈಟ್ರಿಯಮ್ À À À À ್ಲ ಲೆಮ್ನಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಏಕಕೋಶಿ ಶೈವಲವು ವಾಸಮಾಡುತ್ತ ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಶೈವಲ ಹರಿತ್ತಿನಿಂದ ಕೂಡಿರುವುದರಿಂದ ಆಹಾರವನ್ನು ತಾನೇ ತಯಾರಿಸುತz:É ಆಶಯದಾತ ಸ¸್ಯÀ ದಿಂದ ವ¸ತಿ ಹೊರತಾಗಿ ಇನ್ನಾವ ಪಯೋಜನª£್ನೂ ್ತ ್ರ À ್ರ À À ಪqಯುವುದಿಲ್ಲ; ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಸಂಬಂಧ ಪgvಂತ್ರ ಅಥವಾ ಪರಾವಲಂಬಿ ಜೀವನ É À À ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅದು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಸºಜೀವನ ಮಾತ.್ರ (ಎಲ್.ಎನ್.ಆರ್;ಕೆ.ಬಿ.ಎಸ್) À ಅಂತgಗ್ನಿಶಿಲೆU¼ು : ಅಗ್ನಿಶಿಲೆUಳ ಒಂದು ವರ್Uಕ್ಕೆ ಸೇರಿವೆ. ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ À À À À À ಬಹಳ ಆಳದಲ್ಲಿ (6 ರಿಂದ 20) ಕಿಮೀ ಶಿಲಾಪಾಕದಿಂದ (ಮ್ಯಾಗ್ಮ) ಸಾವಕಾಶವಾಗಿ ಆರಿದಾಗ ಆದ ಸ್ಫಟಿಕೀಕgಣದಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಖನಿಜ ಹg¼ುಗಳಿರುವ ಶಿಲೆU¼ು À À À À À (ಪುಟಾನಿಕ್ ರಾಕ್ಸ್). ಈ ಶಿಲೆU¼ಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಖನಿಜ ಸªುೂಹªÇ ಇದೆ. ಇವು ್ಲ À À À À 400 ರಿಂದ 6000 ಮೀ ಮಂದದ ಮೇಲ್ಪzgದ ಕೆ¼ಗೆ ಸ್ಫಟಿಕೀಕರಿಸಿದªಂದು ಡ್ಯಾಲಿ À À À É ಅಭಿಪ್ರಾಯಪqುತ್ತಾ£. ಅಂತgಗ್ನಿಶಿಲೆUಳ ಸ್ಫಟಿಕೀಕgಣಕ್ಕೆ ಅಗv್ಯÀ ವಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗ¼ಲ್ಲಿ À É À À À À ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿರುತ್ತದೆ. ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹೊರಕಾಣುವ ಅಂತರಗ್ನಿಶಿಲೆಗಳೆಲ್ಲ ¨sೂಮಿಯ ಹೊರªುೈಯಿಂದ 100ಮೀ-20ಕಿಮೀ ತ¼zಲ್ಲಿ ಸ್ಫಟಿಕೀಕರಿಸಿದುವೆಂಬುದgಲ್ಲಿ À É À À À ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ.