CzsÀð£ÁjñÀégÀ - C«ðAUï, ªÁ¶AUïl£ï DgÉÆævÀ ¨sÉÃzÁ¨sÉÃzÀUÀ¼À£ÉÆßà MwÛ ºÉýzÁUÀ G¥ÀªÉÄ, gÀÆ¥ÀPÀ, ¢Ã¥ÀPÀ, GvÉçàÃPÉ, Cw±ÀAiÉÆÃQÛ ªÀÄÄAvÁzÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ C®APÁgÀU¼ÁUÀÄvÀªAzÀÄ ¥ÁæaãÀgÀ ë À Û É C©ü¥ÁæAiÀÄ. DzÀgÉ ¨sÁªÀĺÀ, zÀAr, PÀÄAvÀPÀ ªÀÄÄAvÁzÀ ¯ÁPÀtPgÄ C®APÁgÀU½UÉ®è ë ÂÀ À À ªÀÄÆ®ªÁzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå vÀv÷PÌÉ ¸ÁzÀȱÀª®,è ªÀPÆÃQÛ CxÀªÁ Cw±ÀAiÉÆÃQÛAiÉÄAzÀgÄ. ÛÀ é À É æ À PÀ«¥Àw¨sÉ ªÀ¸Äª£Äß EzÀÝAvÉ ªÀtð¸Àz, ZÀªÄvÁÌgªÁV §¼À¸Ä §¼À¸ÁV ºÉZÄÑ æ ÀÛ À À Â É À À À À ªÀiÁr ºÉüÀĪÀÅzÉà F vÀv÷. EzÀgÀ ¥ÀPÁgÀ ¸À¨ÁªÉÇÃQÛ C®APÁgÀªÃ DUÀĪÀÅ¢®è. ÛÀ é æ é s É ªÀPÉÆæÃQ۬ĮèªÁzÀÝjAzÀ, EªÀgÀ PÁ®PÉÌ C®APÁgÀUÀ¼À ¸ÀASÉå ¸ÀĪÀiÁgÀÄ £À®ªÀvPÌÉÃjvÀÄ. ÛÀ gÀÄAiÀÄåPÀ vÀ£ßÀ C®APÁgÀ ¸Àªð¸Àz°è F vÀvU¼À eÉÆvÉUÉ CgÀĪÀv£Äß «ÄÃj À é À éÀ À ÛÀ À ¨É¼¢zÀÝ C®APÁgÀU¼£ßÉ ®è ±Á¹ÛçÃAiÀĪÁV ªÀVðÃPÀj¸À®Ä vÀvÁéAvÀgU¼£Äß §¼À¹zÀ. É À À À À À À vÀPð§zÀÞªÁzÀ EªÀ£À ¥Àj¨sÁµÉAiÀÄ°è GvÉçàÃPÁëw±ÀAiÉÆÃQÛU¼Ä CzsåÀ ª¸ÁAiÀĪÀÄÆ®; À À À À ¸ÀªÀiÁ¸ÉÆÃQÛ, C¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àæ±ÀA¸Á, ¥ÀAiÀiÁðAiÉÆÃQÛ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ ªÀåAUÀåªÀÄÆ®; «gÉÆÃzsÁ¨sÁ¸À, C¸ÀAUÀw, «µÀªÄ, «gÉÆÃzsªÄÆ®; ¸ÁgÀ, KPÁªÀ° ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ À À À ±ÀÈAR¯ÁªÀÄÆ®, EzÀgAvÉ vÀPð£ÁåAiÀĪÀ£Äß PÁªÀå°AUÀz°AiÀÄÆ ªÁPÀå £ÁåAiÀĪÀ£Äß À À À À è À AiÀÄxÁ¸ÀARåzÀ°èAiÀÄÆ ¯ÉÆÃPÀ£ÁåAiÀĪÀ£Äß ªÀPÆÃQÛAiÀÄ°èAiÀÄÆ PÁt§ºÀÄzÀÄ. À É æ ªÀĪÀÄäl, gÀÄAiÀÄåP,À «±À£ÁxÀ, dUÀ£ÁßxÀ, C¥ÀAiÀÄå¢ÃQëvÀ ªÀÄÄAvÁzÀ ®PÀtUÀAxÀ é à ë æ PÁgÀg®gÆ vÀªÄä ¤gÀÆ¥ÀuAiÀÄ°è J®èQÌAvÀ ºÉa£À ¸ÁÜ£ª£Äß CxÁð®APÁgÀU¼À É è À À É Ñ À À À À ¤gÀÆ¥ÀuÉUÁVAiÉÄà «ÄøÀ°qÀÄvÁÛgÉ. C®APÁgÀUÀ¼À ®PÀët ¤ªÀðZÀ£À, «¨sÁUÀ, C£Áå®APÁgÀU½AzÀ ¥ÀÈxÀPÌgt, GzÁºÀgu-F PÀªÄªÀ£Äß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV J®ègÆ À À À À É æ À À À C£ÀĸÀj¸ÀÄvÁÛg.É µÀqÝÀ±ð£ÀU¼°è ºÁUÀÆ ªÁåPgt PÉÆñÁ¢UÀ¼°zÝÀ ±Á¹ÛçÃAiÀÄ«ZÁgÀ À À À À À À è UÀ½UÀ£ÄUÀÄtªÁV «zÁéA¸ÀgÄ PÁªÁå®APÁgÀU¼£Äß PÀÄjvÀÄ «ªÀIJð¸ÀÄwÛzÄÝzjAzÀ À À À À À À À CxÁð®APÁgÀUÀ¼ÀÄ §gÀ§gÀÄvÀÛ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è £ÀÆgÀPÀÆÌ ºÉZÁÑV ¨É¼ÉzÀÄ PÉêÀ® «zÀéwàçAiÀĪɤ¸ÀĪÀAvÁzÀªÀÅ. ªÁ°äÃQ, PÁ½zÁ¸Á¢UÀ¼À°è ªÀiÁvÀæ CªÀÅUÀ¼À ¸Àg¼¸ËAzÀAiÀÄðªÀÅAlÄ. À À (PÉ.PÉ.) Czsð£ÁjñÀgÀ : Czsð¨sÁUÀ ¥ÁªÀðwAiÀÄÆ Czsð¨sÁUÀ F±Àg£Æ EgÀĪÀ À é À À é À À ªÀÄÆwð. ²ªÀ£ÀÆ ±ÀQÛAiÀÄÆ C«£Á¨sÁªÀ¢AzÀ MAzÉà zÉúÀzÀ°ègÀÄvÁÛgÉAzÀÆ ²ªÀ£À ªÁªÀiÁzsðªÉà ¥ÁªÀðwAiÉÄAzÀÆ PÀ®£¬ÄzÉ. ¥ÁªÀðw ²ªÀ£À Czsð¨sÁUÀª£Äß À à É À À À DPÀæ«Ä¹zÀ PÀxÉ ²ªÀ¥ÀÄgÁtzÀ°è §gÀÄvÀÛzÉ. ²ªÀ£À UÀuÁ¢ü¥ÀwAiÀiÁzÀ ¨sÀÈAV ªÉÆÃPÁëyðAiÀiÁV vÀ¥À¸ÀÄì ªÀiÁqÀĪÁUÀ, PÉêÀ® ²ªÀgÀÆ¥ÀªÀ£Éßà CªÀ®A©¹, ¥ÁªÀðwAiÀÄ£ÀÄß PÀqUÁt¹zÀ£AzÀÄ ¥ÁªÀðw PÉÆÃ¥ÀUÆAqÀÄ ¨sÈÀ AVAiÀÄ vÉÃd¸À£Äß É É É ì À PÀÄVιzÀ¼ÀÄ. ²ªÀ¨sÀPÀÛ£À ªÉÄît C©üªÀiÁ£À¢AzÀ ¨sÀÈAVUÉ vÀ£Àß zÀAqÁAiÀÄÄzsÀ PÉÆqÀ®Ä ¥ÁªÀðw E£ÀßµÀÄÖ PÀÄzÞÀ ¼ÁV PÉÃzÁgÀz°è vÀ¥¸Äì ªÀiÁr ²ªÀ£À CzsÁðAUÀ æ À À À DPÀ«Ä¹PÉÆAqÀ¼Ä. æ À (J¸ï.PÉ.Dgï.)
CzsðªÀiÁUÀ¢Ã : ¥ÁæPÈÀ vÀzÀ MAzÀÄ G¥À¨ÁµÉ. ªÀÄUÀzÀs zÉñÀzÀ Czsð¨sÁUÀz°è À ü s À À ¥ÀZ°vÀ«zÀÄÝzjAzÀ F ºÉ¸gÄ. ªÀiÁUÀ¢Ã G¥À¨ÁµÉUÉ ¸À«ÄÃ¥ÀzÁÝVzÉ. §ÄzÀÞ æ À À À À ü s ªÀiÁUÀ¢Ã ¨sÁµÉAiÀÄ°è G¥ÀzñÀ ªÀiÁrzÀAvÉ, ªÀĺÁ«ÃgÀ wÃxÀðAPÀgÀ CzsðªÀiÁUÀ¢ü ü É À AiÀÄ°è CxÀªÁ ¸ÀªÁðzsðªÀiÁUÀ¢AiÀÄ°è G¥ÀzñÀ ªÀiÁrzÀÝ£A§ £ÀA©PÉAiÀÄÄAlÄ. À ü É É eÉÊ£ÁUÀªÀÄUÀæAxÀUÀ¼À ¨sÁµÉ PÀæªÉÄÃt vÀĸÀÄ §zÀ¯ÁVzÀÝgÀÆ ªÀÄÆ®zÀ°è EªÉ®è CzsðªÀiÁUÀ¢AiÀįÉà °TvÀªÁV¢ÝvA§ÄzÀ£Äß M¥Àà°PÉÌ AiÀiÁªÀ vÉÆAzÀgAiÀÄÆ À ü è É À É E®è. ªÀiÁUÀ¢AiÀÄAvÉ CPÁgÁAvÀ ±À§ÝU¼À ¥ÀxªiÁ«¨sQAiÀÄ KPÀªZ£À KPÁgÀz°è ü À æ À À À Û À À À zÉÆgÉAiÀÄÄvÀz. ¥ÀÄ°èAUÀ£ÁªÀÄUÀ¼À ¸À¥«Äà «¨sQÛ KPÀªZ£À gÀÆ¥ÀÄzÉêÀA¹-F Û É ÛÀ À À À jÃw zÉÆgÉAiÀÄÄvÀz.É PÉ®ªÉqAiÀÄ°è PÀPÁgÀ UÀPÁgÀªÁzÀzÄÝ PÀAqÀħgÀÄvÀz.É ºÀ®ªÀÅ Û É À Û F ±À§ÝU¼°è gÀPÁgÀªÅÀ ®PÁgÀªÁUÀÄvÀz.É EªÉ®è ªÀiÁUÀ¢UÉ ¸ÀªiÁ£ÀªÁzÀ ®PÀtUÀ¼Ä. À À Û ü À ë À EªÀ®zÉ CzsðªÀiÁUÀ¢AiÀÄ°è ªÀÄvÀÆÛ PÉ®ªÀÅ ªÉʲµÀöåU¼Ä PÀAqÀÄ §gÀÄvÀª.É ¸ÀzåÀ zÀ è À ü Ö À À Û eÉÊ£ÁUÀªÀÄzÀ «¸ÁÛgÀªÀ£ÀÄß ®PÀëöåPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀgÉ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 45 UÀæAxÀUÀ¼ÀÄ CzsðªÀiÁUÀ¢ÃAiÀÄ°è zÉÆgÉAiÀÄÄvÀªAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À «ªÀgÀ F jÃw À ü Û É EzÉ: 11 CAUÀU¼Ä, 12 G¥ÁAUÀU¼Ä, 6 bÉÃzÀ¸ÆvÀU¼Ä, 4 ªÀÄÆ®¸ÀÆvÀU¼Ä, À À À À À æ À À æ À À 10 ¥ÀQÃtðPÀU¼Ä ªÀÄvÀÄÛ £ÀÄ¢AiÀiÁ¢ JgÀqÄ UÀAxÀU¼Ä. EªÉ®è MAzÉà PÁ®zÀª®.è æ À À À æ À À À
513
DZÁgÁAUÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆvÀPÈÀ vÁAUÀ EªÀÅUÀ¼À ¥ÀxªÄ ±ÀÄv¸ÌÀAzsU¼Ä CvÀåAvÀ ¥ÁæaãÀ æ æ À À æ À À À À ªÁVzÀÄÝ, CzsÀðªÀiÁUÀ¢üAiÀÄ PÉ®ªÀÅ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ CªÀÅUÀ¼À°è zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. F DUÀªÄUÀ¼°è PÉ®ªÀÅ ¥ÁæaãÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉ®ªÀÅ CªÁðaãÀ CA±ÀU¼Ä MlÄÖUÆrºÉÆÃVªÉ. À À À À À ¥ÁæaãÀ CA±ÀU¼Ä ¥À±P±PzÀ ¥ÀƪÀðzÀ°AiÉÄà gÀÆ¥ÀÄUÉÆArªÉ. EªÀÅUÀ¼À CAwªÀÄ À À æ À ÛÀ À À è ¸ÀégÀÆ¥À 5£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄzsÀåzÀÄÝ. ¸ÀA¸ÀÌøvÀ£ÁlPÀUÀ¼À°è GPÀÛªÁVgÀĪÀ CzsðªÀiÁUÀ¢Ã ¨sÁµÉAiÀÄ ¸ÀégÆ¥À ªÀiÁvÀæ ¨ÉÃgÉ. À ü À (J.J£ï.AiÀÄÄ.) C£ïð §jAiÀįï : ºÉÊræAiÉÆmÉƦüAiÀÄ EAVèµï UÀzåÀ ¸Á»w ¨Ëæ£ï£À PÀÈw (1658). E£ÉÆßAzÀÄ ºÉ¸gÄ ºÉÊræAiÉÆl¥sÊÉ AiÀÄ. £Ágï¥sÆÃPï£À°è ªÀÄ£ÀĵÀågÀ À À É C¹ÜU¼À ¸ÀAZÀAiÀÄ£À¥ÁvÉU¼Ä zÉÆgÉvÄzÀÄ F PÀÈwAiÀÄ ªÀÄÆ® ¥ÀZÆÃzÀ£.É ««zsÀ À æ À À À æ É zÉñÀU¼°, ««zsPÁ®UÀ¼°è CAvÀå¸A¸ÁÌgÀ ¥ÀzÞÀ wUÀ¼Ä, C¹Ü¥ÁvÉU¼Ä, CªÀÅUÀ¼À À À è À À À À æ À À §¼ÀP-EªÀ£Äß «ªÀIJ𹠨Ëæ£ï ¸ÁªÀÅ, CªÀÄgÀvéÀ, CAvÀå, £Á±ÀU¼À «ªÁzÀzvÛÀ É À À À ¸ÁUÀÄvÁÛ£.É EªÀ£À C¸ÁzsÁgÀt «zÀvÄÛ F PÀÈwAiÀÄ gÀZ£AiÀÄ°è ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁ¬ÄvÀÄ. é À À É EzÀg°è DvÀ䥱A¸ÉAiÀÄ bÁAiÉÄ NzÀÄUÀg£Äß CvÀÈ¦Û ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ fêÀ£zÀ À æÀ À À À À MUÀl£ÀÄß PÀÄjvÀ ¨Ëæ£ï£À AiÉÆÃZÀ£Á®ºÀj, «µÀtv, PÁªÀå ªÀÄ£ÉÆÃzsªÄðUÀ¼Ä Ú É À À À CvÀȦÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄgɸÄvÀª.É ªÀÄ£ÀĵÀå£À ¨Á½£À PÀt¨sAUÀÄgÀv,É CªÀÄgÀvzÀ §AiÀÄPÉAiÀÄ À Û ë À éÀ ¤gÀxÀðPÀvÉ-EªÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ §ºÀÄPÁ® ªÀÄ£À¹ì£À°è ¸ÀĽzÁqÀÄwÛzÀÝ ¨sÁªÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ¨sªåÀ ªÁzÀ UÀzåÀ z°è ¤gÀÆ¥ÀuÉ ¥ÀqAiÀÄÄvÀª. À À É Û É (J¯ï.J¸ï.J¸ï.) C¥ÀðuÉ : ªÀiÁ£ÀªÀ vÀ£ßÀ ¥ÀÆdå ¨sÁªÀª£Äß C©üªåÀ Q¸®Ä vÁ£ÀÄ UËgÀ«¸ÀĪÀ À À Û À ¥ÀÆdå ªÀåQUÉ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÉêÉ. EzÀÄ £ÁUÀjPÀªÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ, C£ÁUÀjPÀªÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ. Û ¥ÁæPÈÀ vÀd£À vÁªÀÅ M°zÀ zÉêÀvUÉ CxÀªÁ ±ÀQÛUÉ PÀÄj, PÉÆÃt, PÉÆý EvÁå¢ É ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß §° PÉÆqÀÄvÁÛgÉ. ¥ÁætªÀzsÉAiÀÄ£ÀÄß ¤µÉâü¸ÀĪÀ eÉÊ£ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀggÄ »nÖ£À PÉÆýAiÀÄ£ÀÄß C¦ð¸ÀÄvÁÛg.É £ÀAiÀĪÁV vÀªÄä ¥ÀÆdå ¨sÁªÀ£AiÀÄ£ÀÄß À À À É C©üªåÀ QUƽ¸À®Ä ¨sPöÀë å¨ÆÃdåU¼£Æß ¥s®UÀ¼£Æß C¦ð¸ÀÄvÁÛg.É E£ÀÆß £ÀAiÀĪÁV Û É À És À À À À À À vÀªÄä ¨sÁªÀª£Äß «µÀ¬ÄÃPÀj¸À®Ä MAzÀÄ GzÀÞguÉ ¤ÃgÀ£ÆßÃ, MAzÀÄ ¥Àvª£ÆßÃ, À À À À É æÀ À É ¥ÀĵÀàªÀ£ÉÆßà C¦ð¸ÀÄvÁÛgÉ. ¨sÀQÛ¬ÄAzÀ C¦ð¹zÀ MAzÀÄ J¯É¬ÄAzÀ CxÀªÁ MAzÀÄ vÉÆlÄÖ ¤Ãj¤AzÀ¯Ã ¨sUª¢ÎÃvÉAiÀÄ°è ºÉýgÀĪÀAvÉ zÉêÀgÄ vÀÈ¥À£ÁUÀÄvÁÛ£.É É À À À À Û EzÀQÌAvÀ ªÉÄîälzÄÝ ºÀÈzÀAiÀÄ¥ÀƪÀðPÀªÁzÀ ¦æÃwAiÀÄ C¥ÀðuÉ. ªÉÄÃ¯É ºÉýzÀ Ö À J®è C¥ÀðuÉU¼Æ ¨sQAiÀÄ PÀÄgÀĺÀÄUÀ¼Ä. DzÀgÉ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀĪÀÅ vÁªÀĸÀ¨QAiÀĪÀÅ. À À À Û À Às Û JgÀq£AiÀĪÀÅ gÁd¸À¨QAiÀĪÀÅ. £À£UÉ ¨ÉÃgÉ ¢QÌ®, J®èªÇ ¤Ã£É, ±ÀguÁUÀwAiÉÄà À É Às Û À è À À £À£Àß fêÀ£ÀzÀ UÀw JA§ ¨sÁªÀ ¸ÁwéPÀ¨sÀQÛ. ¨sÀPÀÛ vÀ£Éß®èªÀ£ÀÆß ¥ÀgÀªÀiÁvÀä¤UÉ C¥ÀðuÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀ£Äß ¥À¥wÛ J£ÀÄßvÁÛg.É DAiÀiÁ ¨sP£À ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV À æ À À ÛÀ CªÀ£Ä vÀ£ßÀ ¨sQAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀPn¸ÀÄvÁÛ£. vÁªÀĹPÀ, gÁd¹PÀ, ¸ÁwÛ÷éPÀ C¥ÀðuÉU¼Ä À À Û æ À É À À CªÀ£ª£À ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁzÀĪÀÅ. EªÉ®ªÇ ¨sQAiÀÄ PÀÄgÀĺÀÄUÀ¼ÁzÀÝjAzÀ À À è À À Û vÁªÀĸÀ C¥ÀðuÉ MAzÀÄ ªÀÄlÖzÀ d£ÀPÉÌ C¤ªÁAiÀÄðªÁzÀÝjAzÀ ¸ÁwÛ÷éPÀ ªÀÄlÖ ªÀÄÄnÖzÀªÀ£ÀÄ D C¥ÀðuÉAiÀÄ£ÀÄß »Ã£ÁAiÀĪÁV PÁt¨ÁgÀzÀÄ. vÀ£Àß C¥ÀðuÉ ºÉZAzÀÄ ºÉªÄä¥q¨ÁgÀzÄ. ºÁUÉ ªÀiÁrzÀÝjAzÀ ¸ÁwÛ÷éPÀ vÁªÀĹPÀ£ÁUÀÄvÁÛ£. ÑÉ É À À À É PÁ¯Á£ÀÄPÀæªÀÄzÀ°è ¥ÁæPÀÛ£ÀªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÆ vÁªÀĹPÀ C¥ÀðuÉAiÀÄ£ÀÄß ©lÄÖ ¸ÁwÛ÷éPÀ CZÀð£ÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¸À§ºÀÄzÀÄ JA§ D±Á¨sÁªÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß, ¸ÀºÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀ¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ¸ÁwÛ÷éPÀ ¨sÀPÀÛ£À ®PÀët. (f.JZï.) CAiÀÄðªÀÄ£ï : ¸ÀÆAiÀÄð. zÁéz±Á¢vÀåg°è M§â. ¸ÀÆAiÀÄð£À°gĪÀ ¥ÀÄgÀĵÀ À À è À J£ÀÄߪÀ PÁgÀt¢AzÀ «²µÀªÁVzÁÝ£. ¸ÀÆAiÀÄð£À ¥ÀwÃPÀªÁzÀ GvÀgÀ ¥s®ÄÎtÃ Ö É æ Û À  £ÀPvPÆÌ EzÉà PÁgÀt¢AzÀ CAiÀÄðªÀÄ£ÉA§ ºÉ¸gÄ §A¢zÉ. ¦vÀÈUÀ¼°è £Á£ÀÄ ëÀ æ À À À À À CAiÀÄðªÀÄ (¦vÀÈuÁA CAiÀÄðªÀiÁ ZÁ¹ä) JAzÀÄ ¨sUª¢ÎÃvÉ ºÉý CAiÀÄðªÀÄ£À À À À ªÉʲµÀö媣Äß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀz. ¸ÀÆAiÀÄð¸ÀA§A¢üAiÀiÁzÀ CPÀðªÀÈPÀPÆÌ (JPÀÌzÀ VqÀ) Ö À À Û É ë À EzÉà ºÉ¸ÀgÀÄ. (J¸ï.PÉ.Dgï.) C«ðAUï, ªÁ¶AUïl£ï : 1783-1859. CªÉÄjPÀzÀ «±À«SÁåvgÁzÀ é À ªÉÆzÀ® ¸Á»wUÀ¼¯Æ§, PÁzÀA§jPÁgÀ. d£À£À £ÀÆåAiÀiÁPïð£À°.è CtÚ ¦Ãlgï À É è â ¸ÀA¥ÁzÀP£ÁVzÀÝ PÁæ¤PÀ¯ï ¥ÀwPUÉ £ÀÆåAiÀiÁPïð d£ÀfêÀ£ª£Äß PÀÄjvÀÄ «qÀA§£É À æÉ À À À UÀ¼£Äß §gÉzÀ (1802-03). ªÀQîªÀÈwÛ ©lÄÖ ¸Á»vÀågÀZ£UÉ vÉÆqÀV À À À À
