ಪುಟ:Mysore-University-Encyclopaedia-Vol-2-Part-4.pdf/೮

ವಿಕಿಸೋರ್ಸ್ದಿಂದ
ಈ ಪುಟವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ.

ಉರುಟಣೆ

ದೆಕ್ರಿಣ ಭಾಗದೆಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಸಾಯ ಸಾಮಾನ್ಯೆ ಆರ್ಧ ಭೂಮಿ ಗಡೀದಿಗಾಗಿ ಮೀಠೋದೆ. ಅಗಸ ನಾರು, ಓಟ್ಸ್ಸೂ, ಬಾದ್ರಿ. ದ್ರಾಕ್ರಿ ಇತರ ಬೆಳೆಗಳು. ಎರಡನೆಯ ನುಹಾಯುದ್ಧದ ತಿ ಅನರಿತರ ಇಲ್ಲಿ ಪೊತಿ ಹೆಚ್ಚದೆ. ಸುಠಿ೯ರವೇ ವ್ಯವಸುಂ ಪದಾಥ೯ಗಳ ಬೆಲೆ ನಿಗದಿ ೭ ಮಾಡಿ ಸ್ತೂತ್ಸಾಹ ಕೆಣ್ಣುದೆ. ಈಗ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಮೊವೆ೯ ಭಾಗಗಳೆಲ್ಲಿ ಕ ಹೆಚ್ಚು ಭೂಮಿಯೆನ್ನು ಸಾಗುವಳಿಗೆ ಒಳಷೆಡಿಸೆಲಾಗಿದೆ. ರೈಲುಗಳ ನಿಮಾಳಂಠಿ ಬ್ರಿಟೆಷ್ ಬರಿಡವಾಳದಿರಿದಾಯಿತು. ಈಗ ಎಲ್ಲ ರೈಲುಗಳೊ ಸುಂದರ ಆಧೀನದಲ್ಲಿನೆ. ರಸ್ತೆ ಸ ಸಾರಿಗೆಯೊ ಪೂತಿ ಹೊಯೆದೆ. ತಿ ಉರುದ್ವೇಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿಕೆಏಳ್ಳುವ ಖನಿಜಗಳು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ಸರಿಪನ್ನೂಲಗಳು 1 ಉಂಲ್ವ ಆದಕಾರಣ ಆವುಗಳಲ್ಲಿ ಬಹೆಳೆಪ್ಪು ಆಪುಂ. ಜಲಏದ್ದುಚ್ಚೆಕ್ತಿಯೆಳೆ ತ್ತ ಪ್ರಧಾನವಾದುದು. ಮಾರಿಸದ ಸಂಸ್ನರಣೆ, ಚಮ೯ಹೆದಮ'ಶಿಡುವುದು. ಜವಳಿ ಉದೈಮ. ಷ ಸಿಮೆರಿಟ್ ಮತ್ತುಟೈಥ್ಗಳ ಊ ಘುವಿ) ಕ್ವೇವಂಕೆಗೆಳಾಗಿವೆ. ಬಹೆಳನ್ಪು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ರಾಜಧಾನಿ ತುಂಟೆಎಡವೊಳೆದಲ್ಲಿ ಕೆಳೆರಿದ್ರಿಚೈತವಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿಯೆ ಮುಖ್ಯ ರತ್ತು ಉಣ್ಣೆ, ಮಾಯ, ಮಾರಿಸದ ಪದಾಥ೯ಗಳು ಮತ್ತು ತ್ರೆ ಚೆರ್ವ. ಈಗ ಉಂಕ್ಕೆರಿತಲುಎ ಗೊಳಿದಿಯ ರೆತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ದ್ಯಂ ಬಹುಭಾಗ ನೆದೆರ್ಶೆರಿಡ್ಡಿಗೆ ೭ ಹೊಳಗುಶ್ವೇ. ಆಮದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸರಿಯುಕ್ತ ಸೆಂಸ್ಥಾನ. ಪುಂಲ್. ಪಶ್ಚಿಮ ಜರ್ಮನಿ ಟಿ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟನ್ಗಳಿಂದ. ೭ ಉರುಗ್ಧರಿಯ ಜನ ಫೋನಾಗಿ ಬಿಳಿಯೆರು. 19=20ನೆಯ ಶತಮಾನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಸ್ನ ಸ್ತೆಳನ್. ಇಟಲಿ ಮೆತ್ತು ಇತರ ಐರೊಳೆಪೈ ದೇಶಗಳಿಂದ ಬರಿದವರ ವರಿಶದೆವರು. ೬ ಇರಿಡಿಯನ್ನರು ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲವೆನ್ನಬಹುದು. ಈ ಲಕ್ಷಣವುಳ್ಳ ಶೇ. 5 ರಷ್ಟು ಮರಿದಿ ಮಾತ್ರೆ ಕಾಣಸಿಗುತಾತ್ರೆ ರೊಳೆಮನ್ ಕ್ಕಾದೊಲಿಕರು ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತರು. ಸ್ನಾಕಿನಿಷ್ ಕ ಕ್ಷ ಉರುದ್ದೇಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 3382೦00(2002). ಜಂಬೂಗೆ 19.2 ಜನಸಾಭಂದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಕರಾವಳಿ ಹಾಗು ಉರುದ್ದೇನದೀ ತೀರಪ್ಪಂಳೆಶೆಗಳಲ್ಲಿ ಜನ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವಾಸಿಸ್ಸಾಂ. ಳ ರಾಜಧಾನಿಂರೊದ ಮಾಯನಿಡೆವೊಆದೆಲ್ಲಿ ಜನದಟ್ಟಣೆ ಬಲು ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಹೈ 13787೮1 0996). ಇಡೀ ದೇಶದ ಜನಸೆಂಹೈಯಲ್ಲಿ ಆರ್ಧಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚೆನ ಮಾಡಿ ಈ ನಗರದಲ್ಲೂ 3 ಸಪ್ತಮುತ್ತಣ ಉಪನಗರಗಳಲ್ಲೂ ವಾಸಿಸ್ಸಾಂ. ಇ ಉರುಗ್ನಳೆಯಲ್ಪಿ ಸು. 3050 ಕಿಎತೀ. ರೈಲುಮಾರ್ಗಗಳೊ 4.828 ಕಿಮೀ. ರಸ್ತೆಗಳೊ ಇವೆ, ಇಮೈ ಮಾಯೆನಿಡವೊಳ ಕೇರಿದ್ರ ಅರಿತಾರಾಷ್ಟ್ರರಿಯ ಸಾಲ ಮುದು ಹೆದ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ೭ ಉತ್ತಮಪಡಿಸಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಚ್ರಂಲಿನೊರಿದಿಗೆ ಹೆಜ್ಜೆನ ಸಂಪರ್ಕೆ ಕಲ್ಲೆಸೊಗಿದೆ. ಲಂರುಗ್ನಆ 1 ಜನರಲ್ಲಿ ಉತರಷ್ಟು ಮುದಿ ಅಕ್ಷಯ್ದರು. ಪೇಸುಶೀ ಇಲ್ಲಿನ ನಾಣ್ಯ ನಗರ ಜನಸೆಂಹೈ ಶೇ. ಕ್ಸ್ನ 92.4. ಭಾಮೆ ಸ್ಸಾಂಷ್. ಕ್ರೈಸ್ತಧಮಿಳೀಯೆರ ಸರಿಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚು. (ಆರ್.ಆರ್.ಎ.;ಭಿ.ಒ.) ಕ್ಸ್ನ ಇಬೂ ಆಡಳಿತ 17ನೆ ಶೆತಮೆಶಿನದ ಆರಿತ್ಯದೆಲ್ಗೆ ಉಂಗೀಸರು ಮೊಚ್ಛೇಯು ಇಲ್ಲಿಗ ಬರಿದರು. ನುಎರು ವರ್ಪ ಕಾಲ ಮೊಳೆಚು೯ಗಲ್ಲಿನ ಅಧೀನದಲ್ಲಿದ್ದೆ ಮೇಲೆ ಈ ದೇಶ ಸ್ಥೆಳೆನ್ ಚೆಪೂಪತ್ಯದ ಅರಿಗವಾಯಿತು. 1805ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥೆಳೆನ್ ನೆರೊಲಿಯನ್ನನ ವಶವಾದಾಗ ದಕ್ರೆಣ ಅಮೆರಿಕದ ಇತರ ವಸಾಹೆತುಗಳಂತೆ ಉರುಗ್ಧಳಯಲಕ್ಷಾ ಸ್ಥಾತೆಂಕ್ರೈ ಚಳವಳಿ ಹೆರಡಿತು. ಆದರೆ ನೆರೆಯ ದ್ವೀಲ್ ಲಂರ್ಕೆರಿಟೀನಗಳು ಇದನ್ನು ಆಭೂಲು ಯೆತ್ನಿಸಿದವು. ಈ ಪ್ರೆಯೆತ್ನಗಳು ನಿಫಲನಾಗಿ, ಕೊನೆಗೆ ಇಂಗ್ರೆರಿಡಿನ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯಿರಿದ ಕ್ಸ್ನ ಉರುದ್ದೇ ಸ್ಥೆತರಿತ್ರ ಇದರ ಪ್ಪಂಮ ಸೆಯಧಾನ ಜಾರಿಗ ಬರಿದೆದ್ದು ಳ 1830ರಲ್ಲಿ, ಭಂರಿತ್ರೆ ಗೆಣರಾಜ್ಯ ತೆಕ್ಷ್ಯಗಳೇ ಇದಕ್ಕೆ ಮೊಲಾಧಾರ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೆವಿಯೆ ಕೊಲದ್ಯಾಡೂಳೆ ವಶಿತ್ತು ಜ್ಞಾರಿಕೆಣಂ ಎರಿಬ ಪಕ್ಷಗಳೆರಡರ ಕಚ್ಚಾಟದಿರಿದ ದೇಶೆದೆಲ್ಲಿ ಆನಾಯಕತೆ ಮೊಡಿತು. ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಅನೀತಿಯೊ ಮೇಸೆವೊ ಬೆಳೆದಪು. ಬಲ ತ್ತಂರ್ಶನದಿಯ ಸಕಾ೯ರದ ವೆಬಾಲಸ್ಥಾನಗಳ ಆಭೂ ಈ ಕಾರಣಗಳಿಂದ 19ನೆಯೆ ಹಮಾಮು ಕೊನೆಯಪುಗೂ ಅಲ್ಲಿ ಊ ಜೇರೊರಲಿಲ್ವ ಈ ಆವ್ಯವಸ್ಥೆಯೆನತ್ನಿ ಕೆವಿನೆಗಾಣಿಸಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಾಂತಿ ನೆಲಗೊಳಿಸಿದವ ಜೊಆಸೆಬೆನಾಕ್ಯ 3. ಆದರೂ ಉರುಗ್ಧಳಯೆಲ್ಲಿ ದೃಢವಾದ ಸೂ೯ರ ಬರಲಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿರಿದ 1967ರನ್ಸೂವರಿಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಸರ್ಕಾರ ವೈವಸ್ಥಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿಕು. ಅಚ್ಚ ಹಾಗೂ ಹನ್ನೂರಿದು ಮಂದಿ ಸಚಿವ ಮೊದಲ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಇವರ ಅಯ್ಕೆಐದು ವಷೇ'ಕೆರ್ಚ್ ಎಧಾನಮುಡಲದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸದನಗಳಿವೆ. ಒರಿದು ಸೆನೆಟ (ಸೆದಸ್ಕ ಸೆಂಖ್ಯೆ 30). ಇನೊಪೈರಿದು ಚೇರಿಬದ್ ಆಫ್ ಕ್ಕೊಟೀಸ್ (ಸೆದಸ್ಮ ಸೆಂಪೈ 99). ಇವುಗಳಿಗವಿ ಐದು ವರ್ಷಗಳಿಗೆಯ್ಲ್ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಹದಿನೆಂಟು ವರ್ತುಂಬಿದ ಎಲ್ಲರಿಗೊ ಮತ ನೀಡುವ ಆಧಿಕಾರವುರಿಟು. ಸೆನೆಟಿನೆ ಅಧೈಕ್ಷನೇ ರಾಷ್ಟ್ರದಉಊಕ್ರ. ಆಡಳಿತ ಸೌಕಯ೯ಕ್ಕಾಗಿ ದೇಶವನತ್ನಿ 19 ಏಭಾಗಗಳಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಪ್ರೆತಿ ವಿಭಾಗದ ಆಡಳಿತೆವೂ ಒಬ್ಬ ಮೇಲ್ಪಿಚಾರಕನ (ಇ೦ಟೆ೦ಡ೦ಟ್) ಹಾಗೂ 31ಸದಸ್ಯೆರಿರುವ ಮರಿಶ್ರೇಠಿ ಸಭೆಯ (ಜರಿಟ) ಅಧೀನದಲ್ಲಿರುತ್ತೆದ. (ಎಸ್ಎಸಾ)ಉರುಟಣೆ: ಕನ್ನಡಿಗರ ಮದುವೆ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಸೆಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತವಧೂವರೆರು ಪರಸ್ಪಂ ಅರಿಸಿನ. ಕುಂಕುಮ. ಗಂಧ, ಪಿಂಕ್ಸ್ಳನ್ನು ಅನುಲೇಪನ ಮಾಡುವತಾಉಂ ನೀಡುವೆ ಪದ್ಧತಿ ಉರಿಟು. ಆಗ ಹೇಳುವ ಹಾಡುಗಳಮ್ನ ಉರುಟಣೆಯಹಾಡುಗಳು ಎನುಸ್ಸಿತ್ತಾರೆ. ಉರುಟಣೆ ವಿಂಬ ಪದೆಕ್ಕೆ ಊರು. ಲಾಗಹಾಕುವುದುಪಿಂಬ ಅರ್ಥಎದೆ. ಇಲ್ಲೂ ಉಪಚಾರ ಹೆಂಡತಿಊ ಗಂಡನಿಗೆ ಆಗುವಂತೆ ಗಂಡನಿಂದ ಹೆರಿಡತಿಗೂ ಆಗುತ್ತೆಯುಗಿ ಇದನುಗ್ಸ್ ಉರುಟಣೆ ಎರಿದು ಕರೆದಿರದೇಕು. ನೂತನ ಅಪರಿಚಿತ ವಧೂನರರಲ್ಲಿ ಪರಸ್ತೆರ ಸ೦ಕೊ೬ಚಪ್ಪೂತ್ತಿಯಮ್ನ ಕಳೆಯುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶವೆರಿದು ತುಂರುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮದುವೆಯ ಸಂಜೆ ವಿಶಾಲವಾದ ಅರಿಗಳದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾಯೊಘುನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಮದುವೆಗೆ ಬಂದಿರುವ ಬೀಗರೂ ಊರಿನ ಜನರೂ ಆ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಕುಂಊ ಅನೆಂಸ್ಸೂ ಆದೊರಿದು ಮನೊರಂಜನೆಯೆ ಊಉಂ.ಯನಾಉಂಹ್ಪಗುಂಗಆಊಸ್ಫೋಸುಉಂನ್ನುತುಂ ಅಲಂಕೈತವಾದ ಅಸೆನದ ಮೇಲೆ ಕೂಡಿಸಿರುತ್ತಾರೆ. ಆನಂತರ ವಧು ತನ್ನ ಪತಿಯನ್ನ ದೈನಿಕ ಭಾವನೆಉಂದ ಮೊಜಿಸಬೆಹು. ನಾವು ದೇವರನ್ನು ಆಹ್ಟಏಧ ಮೊಚೆಬಿಂದ ಸಂಪ್ರೀತಗುಂಸುವೆರಿತೆ. ಮೊದಲು ವಧು ತನ್ನ ಪತಿಯೆನ್ನು ಈ ಸುಂದರವಾದ ಫೀಠಕ್ನ ಅಗಮಿಸದೇಕೆಂದು ಹಾಡಿನ ವೆಬಾಲಕ ವೂ೯ಕ್ಕೊಳೆ. ಇ ಉರುಟಣೆಗೆ ಕರೆಯುವುದು. ಕುಂಕುಮ ಹಚ್ಚುವುದು. ಆರಿಸಿನ ಹಚ್ಚುವುದು. ನ್ನೈ ಚೆರಿಡಾಡುವುದು, ಹಾರಹಹಶಿವುದು, ಉಂಲ ಕೊಡುವುದು ಈ ಎಲ್ಪ ಕಾಯಷ್ಠಧುಗಳಿಗೊ ಟೇರೆ ಬೇರೆ ಹಾಡುಗಳಿರುತ್ತವೆ. ವಧು ಮೊದಲು ಹಾಡುವ ಹಾಡಿಗೆ ಹಸೆಗೆ ಕರೆಯುವ ಹಾಡು ಎರಿತಲೇ ಹೆಸರು. ಸರ್ಭಾರಿಪನವಿರುವ ವಧುವಿನ ಬೊರ್ತಿ ಆಕೆಯ ಕಂಗಿಯೊ ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಯಾರಾದರೂ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳೆ ದನಿಗೊಡಿಸುತ್ತಾರೆ ಜಯ ಜಾನಕಿ ಪತಿ ರಾಘವ ವಬಾರುತಿ ಕೆ ದೆಯಮಾಡುರುಟಣೆಗೆನಿಗಮಾನುತ ಹೃದಯುನ್ಸಿತ ತಿರ ಸೇಎತ ಸೇವಕಿ ನಾ ನಿಮಗೆ ಣಎರಿದು ಉರುಟಣೆಗೆ ದಯಮಶಿಡಿಸಟೇಕೆಂದು ವಧು ಪೂ೯ಸುತ್ತಾಳೆ. ಆಷ್ಟುಕ್ಕೊಗ ಒಬ್ಬ ಹಿರಿಯ ಮುವ್ವೈದೆ ವಧೂವರರ ಹತ್ತಿರ ಬಂದು ಪತಿಊ ಆಥಾಮ್ಉರುಟಣೆ ಮಾಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುಕ್ತಾಳೆ.