- ಕೃಷಿ
ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡತನ ಬೆಳೆದು ಬಂದಿರುವುದು ಅದರ ಸೌಹಾರ್ದ ಮತ್ತು ಔದಾರ್ಯದಿಂದ. ಕೃಷಿ, ತೋಟಗಾರಿಕೆ, ನೀರಾವರಿ, ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಹೈನು ವ್ಯವಸಾಯ ಮುಂತಾದ ಎಲ್ಲ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡವು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದೆ. ಕೃಷಿಯು ಕ್ರಮೇಣ ಭತ್ತದ ಬೆಳೆಯಿಂದ ತೋಟಗಾರಿಕೆಯ ಕಡೆ ಬಂದಿದೆ. ವಾಣಿಜ್ಯ ಬೆಳೆಗಳು ರೈತರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನ ಸಾಹಸಿಗರು. ತಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಜೀವನವನ್ನೇ ನಂಬಿ ಬದುಕುವುದಕ್ಕಿಂತ ಬೇರೆ ಕಡೆ ಹೋಗಿ ನೆಲೆಸಿ ತಮ್ಮ ಉದ್ಯಮ ಸಾಹಸವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದವರಿದ್ದಾರೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲೆ ಉದ್ಯಮದ ಸಾಧ್ಯತೆಯೇನು ಎಂಬುದನ್ನು ಮೊದಲು ಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕು.
ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯ ನಂತರ ಉದ್ಯಮ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವುದು ಮತ್ಸೋದ್ಯಮ. ಮೀನು ಪೌಷ್ಠಿಕತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮುಖ ಆಹಾರ, ಮೀನು ಆಹಾರದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಮೀನಿನ ಎಣ್ಣೆ ಮತ್ತು ಗೊಬ್ಬರ ರೂಪದಲ್ಲಿಯೂ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಕರಾವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಂತರದ ಮತ್ಯೋದ್ಯಮ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆ ದೊರಕಿತು. ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ 141 ಕಿ.ಮೀ. ಉದ್ದದ ಕರಾವಳಿಯಿದೆ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ಸ್ಯ ಸಂಪತ್ತು ಅಪಾರ.
ಮತ್ಸ್ಯ ವ್ಯವಸಾಯ 1996-97ರಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿನ ಸಮುದ್ರ 1,64,338 ಟನ್ನುಗಳಷ್ಟು ಮೀನನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಇಡಿಯ ಕರ್ನಾಟಕದ 60 ಶೇಕಡಾ ಮತ್ಸ್ಯ ವ್ಯವಸಾಯದ ಪಾಲು ಆಗಿದೆ.
ನಮ್ಮ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಮೃದ್ಧ ಮಳೆಯಿಂದಾಗಿ ನದಿನೀರು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ತಂದು ಹಾಕುವ ಮಣ್ಣಿನ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳಿಂದಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮೀನಿನ ಬೆಳೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ನದಿ ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ಸ್ಯ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಮತ್ಸ್ಯ ವ್ಯವಸಾಯ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಮೀನಿನ ವ್ಯವಸಾಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವವರಲ್ಲಿ ಮೊಗವೀರರು, ಬೋವಿಗಳು,
31