ಈ ಪುಟವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ.
-249-
ಆ XIII
ತಧಾ ತಧಾ ಗುಣೈ: ಸ್ವೈ: ಸ್ವೈರಡಧಿಕ೦ ತದುದಾಹೃತಂ ||
(ಭಾ. ಪ್ರ 181.)
ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಮೇಲಿನ ತುಪ್ಪವು ಹಳೇದು, ಅದು ತ್ರಿದೋಷಹರ; ಮತ್ತು ಮೂರ್ಚ್ಛೆ-ಕುಷ್ಠ -ವಿಷ- ಉನ್ಮಾದ-ಅಪಸ್ಮಾರ-ತಿಮಿರಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸತಕ್ಕಂಧಾದ್ದು. ತುಪ್ಪವು, ಯಾವ ಜಾತಿದಾದರೂ, ಹಳೇದಾದ ಹಾಗೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಅದರದರ ಗುಣಗಳು ಅಧಿಕವಾಗುವವು ಎಂತ ಹೇಳಲ್ಪಟ್ಟದೆ.
5. ಯೋಜಯೇನ್ನವಮೇವಾಜ್ಯ೦ ಭೋಜನೇ ತರ್ಪಣೇ ಶ್ರಮೇ |
ಹೊಸ ತುಪ್ಪದ ಬಲಕ್ಷಯೇ ಪಾಂಡುರೋಗೇ
ಕಾಮಲಾನೇತ್ರರೋಗಯೋಃ ||
ಉಪಯೋಗ (ಭಾ. ಪ್ರ 181.)
ಭೋಜನದಲ್ಲಿ, ತರ್ಪಣವಿಧಿಯಲ್ಲಿ, ಶ್ರಮದಲ್ಲಿ, ಬಲಕ್ಷಯದಲ್ಲಿ, ಪಾಂಡುರೋಗದಲ್ಲಿ, ಕಾಮಿಲೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನೇತ್ರರೋಗದಲ್ಲಿ ಹೊಸತಾದ ತುಪ್ಪವನ್ನೇ ಉಪಯೋಗಿಸತಕ್ಕದ್ದು.
6. ರಾಜಯಕ್ಷ್ಮಣಿ ಬಾರೇ ಚ ವೃದ್ಧೇ ಶ್ಲೇಷ್ಮಕೃತೇ ಗದೇ ||
ರೋಗೇ ಸಾಮೇ ವಿಷೂಚ್ಯಾ೦ ಚ ವಿಬಂಧೇ ಚ ಮದಾತ್ಯಯೇ ||
ತುಪ್ಪ ಪ್ರಶಸ್ತ ವಲ್ಲದವರು ಜ್ವರೇ ಚ ದಹನೇ ಮಂದೇ ನ ಸರ್ಪಿರ್ಬಹು ಮನ್ಯತೇ |
(ಭಾ. ಪ್ರ. 181.)
ರಾಜಯಕ್ಷ್ಮ, ಕಫದಿಂದುಂಟಾದ ರೋಗ, ಆಮವುಳ್ಳ ರೋಗ, ವಿಷೊಚಿಕಾ, ಹೊಟ್ಟೆ ಬಿಗಿಯೋಣ, ಮದಾತ್ಯಯ (ಹಳೇದಲ್ಲದ) ಜ್ವರ ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿಮಾಂದ್ಯ, ಈ ರೋಗಗಳಲ್ಲಿಯೂ, ಬಾಲರ ಮತ್ತು ವೃದ್ಧರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿಯೂ, ಹೆಚ್ಚು ತುಪ್ಪ ಪ್ರಶಸ್ತವಾಗಿರುವದಿಲ್ಲ.
ಬಾಲೇ ವೃದ್ದೇ ಕ್ಷಯೇ ಚಾಮೇ ಕಫರೋಗೇ ಮದಾತ್ಯಯೇ |
ಬದ್ಧ ವಿಟ್ಕೇ ಜ್ವರೇ ಚೈವಾಲ್ಪಾಲ್ಪಂ ಚೈವ ಪ್ರದೀಯತೇ ||
(ನಿ. ರತ್ನಾಕರ.)
ಬಾಲವೃದ್ಧರ ಸಂಗತಿಯಲ್ಲಿಯೂ, ಕ್ಷಯ-ಆಮರೋಗ-ಕಫರೋಗ-ಮದಾತ್ಯಯ-ಮಲ ಬದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಜ್ವರ, ಈ ರೋಗಗಳಲ್ಲಿಯೂ ತುಪ್ಪವನ್ನು ಅಲ್ಪಾಲ್ಪವಾಗಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ.
7. ನವನೀತಂ ಪುನಃ ಸದ್ಯಸ್ಕ೦ ಲಘು ಸುಕುಮಾರಂ ಮಧುರಂ ಕಷಾಯ ಮಾಷದಮ್ಲ೦
ಶೀತಲಂ ಮೇಧ್ಯಂ ದೀಪನಂ ಹೃದ್ಯಂ ಸಂಗ್ರಾಹಿ ಪಿತ್ತಾ
ನಿಲಹರಂ ವೃಷ್ಯಮವಿದಾಹಿ ಕ್ಷಯ-ಕಾಸ-ಶ್ವಾಸ-ವ್ರಣಾರ್ಶೋsರ್ದಿತಾಪ
ಬೆಣ್ಣೆಯ ಗುಣ ಹಂ* ಗುರು ಕಫಮೇದೋವಿವರ್ಧನಂ ಬಲಕರಂ ಬೃಂಹಣಂ ಶೋಷ
ಘ್ನ೦ ವಿಶೇಷತೋ ಬಾಲಾನಾಂ ಪ್ರಶಸ್ಯತೇ | ಕ್ಷೀರೋತ್ಥ೦ ಪುನರ್ನವ
ನೀತಮುತ್ಕೃಷ್ಟಸ್ನೇಹಂ ಮಾಧುರ್ಯಯುಕ್ತಮತಿಶೀತಂ ಸೌಕುಮಾ
32
