೧on ರಘುನಾಥಸಿಂಹ ಯ ಏಟಿನಿಂದ ಇಬ್ಬರ ಶರೀರಗಳಿಗೂ ಗಾಯಗಳುಂಟಾದವು, ಅಧರ್ಮಯುದ್ಧ ವನ್ನು ಮಾಡಿದನೆಂದಾಗಲಿ, ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆ ರಕ್ತವು ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದಿತು, ಚಂದ್ರರಾಯನು ಬಲಹೀನನಲ್ಲ' ಯಲಿಲ್ಲ. ರುದ್ರಮಂಡಲದುರ್ಗವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಆದರೆ ಡಿಲೀನಗರದಲ್ಲಿ ವಿಚಿತ್ರವಾದ ಖಡ್ಗ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಕಲಿತು ಮೊದಲು ರಹಿಮತ್‌ಖಾನನಿಗೆ ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ವರ್ತಮಾನವನ್ನು ಕೊಂಡಿದ್ದ ರಘುನಾದನು ತ್ವರೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಅವನನ್ನು ಮೀರಿಸಿ, ಕಳುಹಿಸಿದನೆಂದು ರುಜುವಾತು ಸಿಕ್ಕಿದುದರಿಂದ ವಿಚಾರಣೆ ನೆಲಕ್ಕೆ ಉರುಳಿಸಿ, ವಕದಮೇಲೆ ಮೊಣಕಾಲೂರಿ, ಪಾಮರ! ನಡೆಯಿತು. ಇದೇ ನಿನ್ನ ಪಾಪಗಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷ; ನಮ್ಮ ತಂದೆಯ ಮರಣಕ್ಕೆ ಅಫರ್ಘ ಸೇನಾಪತಿಯು ರುದ್ರಮಂಡಲ ದುರ್ಗದಲ್ಲಿ ಸೆರೆ ಪ್ರತೀಕಾರ 'ಎಂದು ಘರ್ಜಿಸಿದನು. ಯಲ್ಲಿಟ್ಟಾಗ ಶಿವಾಜಿಯು ಆತನನ್ನು ಗೌರವಿಸಿದನೆಂದು ಹಿಂದೆ ಮರಣಕಾಲದಲ್ಲಿಯ ಭಯಪಡದೆ ಚಂದ್ರರಾಯನು ವಿಕ ಯೇ ಹೇಳಿರುವೆವೂ, ರಹಿಮತ್‌ಖಾನನು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಹೊಂದಿ ಟಸ್ವರದಿಂದ ಇನ್ನು ನಿನ್ನ ತಂಗಿಯು ವಿಧವೆಯಾಗುವಳು, ತನ್ನ ಯಜಮಾನನಾದ ಬಿಜಾಪುರದ ಸುಲ್ತಾನನ ಬಳಿಗೆ ಹೋ ಇದನ್ನು ನೆನೆದು ನಾನು ಆನಂದದಿಂದ ಪ್ರಾಣಬಿಡುವೆನು. " ದನು, ಜಯಸಿಂಹನು ಬಿಜಾಪುರವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿದಾಗ ರಹಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಮುತ್ಖಾನನು ಅವನ ಸಂಗಡ ಯುದ್ದ ಮಾಡಿದನು, ಅವನಿಗೆ ವಿದ್ಯುಲ್ಲತೆಯoತ ರಘುನಾಥನಿಗೆ ಸಮಸ್ತ ವಿಷಯಗಳೂ ಗಾಯವಾದುದರಿಂದ ರಹಿಮತ್‌ಖಾನನು ಜಯಸಿಂಹನಿಂದ ಗೋಚರಿಸಿದುವು, ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿಯು ತನ್ನ ಗಂಡನ ಹೆಸರನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲ್ಪಟ್ಟನು. ಜಯಸಿಂಹನು ಅವನನ್ನು ತನ್ನ ಬಿಡಾ ಹೇಳಿರಲಿಲ್ಲ ಚಂದ್ರರಾಯನಿಗೆ ಪ್ರಾಣಹಾನಿಮಾಡಬೇಡೆ ರಕ್ಕೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ, ಅನೇಕ ಉಪಚಾರಗಳನ್ನು ವೆಂದು ಬೇಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಳು, ಸ್ವಾಮಿದ್ರೋಹಿಯ, ರಕ್ತಪಿಶ ಮಾಡಿಸಿದನು, ಆದರೂ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಕೊನೆಗೆ ಚಿಯ ಆದ ಚಂದ್ರ ರಾಯನು ಬಲಾತ್ಕಾರವಾಗಿ ತನ್ನ ಸಹೋ ರಹಿಮತ'ಖಾ ನನು ಮೃತಪಟ್ಟನು. ದರಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದನು. ರಘುನಾಧನು ಮೇಲಕ್ಕೆ ರಹಿಮತಖಾನನು ಸಾಯುವ ಹಿಂದಿನದಿನ ಜಯಸಿಂಹನು ಎತ್ತಿದ್ದ ಕತ್ತಿಯನ್ನು ಚಂದ್ರರಾಯನಕತೆಗೆ ಇಳಿಸದೆ, ಮೆಲ್ಲಮೆ ಅವನನ್ನು ಕುರಿತು 'ಖಾನಸಾಹೇಬ! ನಿಮಗೆ ಇನ್ನು ಆಯು ಸ್ಪಿಲ್ಲ. `ನಾನು ಮಾಡಿದ ಪ್ರಯತ್ನ ಗಳು ನಿಷ್ಪಲವಾದುವು. ಲ್ಲಗೆ ಅದನ್ನು ಇಳಿಸಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದನು. ನಿಮಗೆ ಈಗ ಯಾವ ತೊಂದರೆಯ ಇಲ್ಲದ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮನ್ನು - ಇಬ್ಬರು ವೀರರೂ ಒಬ್ಬರ ಕತೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ದೃಷ್ಟಿಯ ಒಂದು ಸಂಗತಿ ಕೇಳವು. ಇಟ್ಟ ಉರಿಯುತ್ತಿರುವ ಅಗ್ರಿ ಯಂತೆ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರು, ರಹಿ: ಮತುವಿನ ವಿಷಯದಲಿ ನನಗೆ ಎಷ್ಟು ಮಶವ ರಿತಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು' ರಹಿ:-ಮೃತ್ಯುವಿನ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಎಷ್ಟು ಮಾತ್ರವೂ ದ್ವಂದ್ವ ಯುದ್ದದಲ್ಲಿ ಪರಾಜಿತನಾಗಿಯ ಧೂಳಿನಲ್ಲಿ ಒದ್ದಾ Sಳನಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾ ಭಯವಿಲ್ಲ, ನೀವು ನನಗೆ ಶತ್ರುಗಳಾದರೂ ನನಗೆ ವಿಶೇಷ ಡಿದ ಶರೀರವುಳ್ಳವನಾಗಿಯೂ ರಕ್ತನನನಾಗಿಯೂ ನಿಕಟ ಆದರವನ್ನು ತೋರಿಸಿರುವಿರಿ; ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಫಲಕೊಡಲಾರ ರಾಕ್ಷಸನಂತೆ ಚಂದ್ರರಾಯನು ರಘುನಾಥನನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿ ಸಲ್ಲ-ಎಂಬುದೊಂದೇ ಕೊರತೆ, ತಾವೂ ಕೇಳಬೇಕೆಂದಿರುವ ಧ್ವನು, ಎತೃವಧೆಯಿಂದ ಉಂಟಾದ ರೋಷದಿಂದಲೂ ತಂಗಿಗೆ ವಿಷಯವನ್ನು ಕೇಳಬಹುದು, ನಾನು ನಿಮಗೆ ಹೇಳದಿರುವುದು ಅವಮಾನವಾದ ವ್ಯಸನದಿಂದಲೂ, ಸಂತಪ್ತಹೃದಯನಾಗಿ, ಯಾವುದೂ ಇಲ್ಲ, ಹಗೆಯನ್ನು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೂ, ಏನು ಮಾಡುವುದಕ್ಕೂ - ಜಯ:- ರುದ್ರಮಂಡಲ ದುರ್ಗವನ್ನು ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲದೆ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿರುವನಂತೆ ರಘುನಾದನು ಚಂದ್ರರಾ ದಿನ, ನಿಮಗೆ ಮುಂದಾಗಿ ಒಬ್ಬನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಆ ಸಂಗತಿ ಯನನ್ನು ನೋಡುತಿದ್ದನು, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗಿಡದ ಮರೆ ಯನ್ನು ತಿಳಿಸಿದನಲ್ಲವೆ, ಅವನು ಯಾರು? ಅನ್ಯಾಯವಾಗಿ. ಯಿಂದ ಒಬ್ಬ ವುರುಷನು ಧಟ್ಟನೆ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಬಂದನು. ಇಬ್ಬ ಮತ್ತೊಬ್ಬನು ಶಿಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು. ರೂ ಗಾಬರಿಯಾದರು, ಆಪುರುಷನೇ ಶಿವಾಚಿಮಹಾರಾಜನು? ರಹಿ:-ನಾನು ಬದುಕಿರುವವರೆಗೂ ಅವನ ಹೆಸರನ್ನು - ಶಿವಾಜಿಯು ಏನೂ ಹೇಳದೆ ತನ್ನ ಹಿಂದೆ ಬಂದಿದ್ದ ನಾಲ್ವರು ತಿಳಿಸೆನೆಂದು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ, ರಾಜಪುತ್ರರೆ! ತಾವು ಸೈನಿಕರಿಗೆ ಸಂಜ್ಞೆಮಾಡಿದನು, ಕೂಡಲೇ ಅವರು ನಿಶ್ಯಬ್ದ ನನ್ನನ್ನು ಬಹಳ ಸನ್ಮಾನಿಸಿರುವಿರಿ, ಆದರೆ ಈ ಪರಾನನು ವಾಗಿ ಚಂದ್ರರಾಯನನ್ನು ಸಮೀಪಿಸಿ, ಅವನ ಕೈಯಲ್ಲಿದ್ದ ತನ್ನ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯನ್ನು ಅತಿಕ್ರಮಿಸಲಾರನು. ಕತ್ತಿಯನ್ನು ಕಿತಕೊಂಡು ಕೈಗಳನ್ನು ಬಿಗಿದುಕಟ್ಟಿ ಹೊತ್ತು ಜಯ:-ಯೋಧನೆ ! ನಿಮ್ಮ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯನ್ನು ವಿಾರಿನತೆಯ ಕೊಂಡು ಹೋದರು, ಶಿವಾಜಿಯ ಅದೃಶ್ಯನಾದನು. ರಘು ಬೇಕೆಂದು ನಾನು ಹೇಳಲಿಲ್ಲ. ಯಾವುದಾದರೂ ನಿದರ್ಶನ ನಾಥನು ಅಶರಪಟ್ಟು, ಗಾಬರಿಯಾಗಿ ಆ ಗಿಡದ ಮರೆಯಲ್ಲಿ ವಿದ್ದ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ನನಗೆ ತೋರಿಸಲು ಆಕ್ಷೇಪಣೆಯೇನು? ಹೊರಟುಹೋದನು. ರಹಿ:-ಕೆಲವು ಪತ್ರಗಳಿವೆ. ನಾನು ಸಾಯುವುದಕ್ಕೆ ಮೊ~. ಮರುದಿನ ಪ್ರಾತಃಕಾಲ, ಚಂದ್ರರಾಯನು ರಘುನಾಥನ ದಲೇ ಆ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಓದಕೂಡದು, ತಂದೆಯನ್ನು ಕೊಂದನೆಂದಾಗಲಿ, ಅವನ ಸಂಗಡಿ ಹಿಂದಿನದಿನ ಜಯಸಿಂಹನು ಶಪಧಮಾಡಿದನು, ಆಗ ರಹಿಮತ್‌ಖಾನನು
