ಕಟಕ ನಂದಿನಿ ದಿಕ್ಕಿಲ್ಲದ ಸರಳಚಾಲೆಯು ಒಬ್ಬ ಒಕ್ಕಲಗನ ಮನೆಯನ್ನು ಹೆಂಡತಿ:-ಭೀಮಾಜೆಯ ವರ್ತಮಾನವೇನಾದರೂ ತಿಳಿದು ಸೇರಿ, ದಾಸೇವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದಳೆಂದು ತಿಳಿಸದೆಯೇ ಬಂದಿತ? 'ಏತಕವರ್ಗಕ್ಕೆ ಗೊತ್ತಾಗಿರಬಹುದು, ಅವನ ಹೆಸರು ಗೋ-ಅಹುದು, ನಮ್ಮ ಹುಡುಗನು ಶಿವಾಜಿ ರಾಜ ಗೋಕರ್ಣನಾಥ, ಅವನು ಒಳ್ಳೆಯವನು; ದಯಾಳು, ಅವನ ನೊಡನೆ ಡಿಲೀನಗರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿರುವನಂತ, ಬಾದಶಹನ ಕೈ ಹೆಂಡತಿ ಗಂಗಮ್ಮ, ದಿಕ್ಕಿಲ್ಲದ ರಾಜಪುತ್ರ ಯುವತಿಯನ್ನು ಯಿಂದ ರಾಜರು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆಂದು ಈ ದಿನ ತನ್ನ ಮಗಳಂತೆ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಳು, ಸರಳೆಯು ಕೃತಜ್ಞತೆ ತಿಳಿಯಿತು, ನನ್ನ ಹುಡುಗನೂ ತಪ್ಪದೆ ಅವರೊಡನೆ ಯಿಂದ ಇರುತ್ತಲ್ಲಿ ಮನೆಯ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು ಬಂದಿರುವನು. ಇದರಿಂದ ಯಜಮಾನಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಭಾರವು ತಗ್ಗಿತು. ತರುವಾ ಹೆಂಡ:-ಭಗವಂತನಿಗೆ ನಮಸ್ಕಾರ? ನಮ್ಮ ಹುಡುಗನನ್ನು ಯು ದಂಪತಿಗಳು ರಾಜಪುತ್ರ ಯುವತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸನ್ನ ರಾದರು, ನೋಡಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ವರುಷವಾಯಿತು, ನನ್ನ ಸರಳೆಯನ್ನು ಅವರು ತಮ್ಮ ಮಗಳಂತೆ ನೋಡುತಿದ್ದರುಮನೋವ್ಯಥೆಯು ದೇವರಿಗೇ ಗೊತ್ತು! ಗೋಕರ್ಣನಿಗೆ ನಾಲ್ವತ್ತೈದು ವರುಷ; ಆದರೂ ಅವನು ಗೋ-ಭೀಮಾಜೆಯು ರಘುನಾಥನೆಂಬ ಹವಾಲ್ದಾರನ ಯಾವಾಗಲೂ ಕಷ್ಟ ಪಟ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದದರಿಂದ ಕೈಕೆಳಗೆ ಇರುವನಂತ, ಆತನ ಸಮಾಚಾರವೂ ಕೂಡ ನನಗೆ ಅವನ ಶರೀರವು ದೃಢವಾಗಿದ್ದಿತು. ಅವನ ಮಗನು ಶಿವು ತಿಳಿದಿದೆ. ಜಿಯ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೇರಿ, ಹೊರಟುಹೋಗಿ, ಅನೇಕ ದಿನ ಸರಳಬಾಲೆಗೆ ಪುಲಕಿತ ಗಾತ್ರವಾಯಿತು. ಹೃದಯವು ಗಳಾಗಿದ್ದುವು ಅಂದಿನಿಂದಲೂ ಅವರಿಗೆ ಸರಳೆಯು ಮಗ ಅಧೀರವಾಯಿತು, ಗೋಕರ್ಣನ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಶ್ರದ್ದೆ ನೂ ಮಗಳೂ ಆಗಿದ್ದಳು ಪ್ರಾತಃಕಾಲ ಗೋಕರ್ಣನು ಯಿಂದ ಕೇಳತೊಡಗಿದಳು. ಹೊಲಕ್ಕೋ, ಮತ್ತೆ ಯಾವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದನ್ನು ಗೋ-ರಘುನಾಧನ ರಾಜದ್ರೋಹಿಯೆಂದು ರಾಜರು ಸರಳೆಯು ಮನೆಯ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಳ, ಯ.ಜ ಅವನನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದ ದಿನ, ನಮ್ಮ ಹುಡುಗನು ಹೇಳಿದ ಮಾನಳು ಸರಳೆಯ ಸಂಗಡ ( 'ಅಮ್ಮಾ! ನೀನು ದೊಡ್ಡ ವಂಶ ಮತು ಜ್ಞಾಪಕದಲ್ಲಿರುವುದೆ? ಸ್ಥಳು, ಈ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವಿ, ನಿನ್ನ ಶರೀರವು , ಹೆಂ:-ಮಗನ ವ್ಯಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೊರಗುತ್ತಿರುವ ನನಗೆ ಘಾಸಿಯಾಗದಿರುವುದೆ ನೀನು ಮಾಡಬೇಡ, ನಾನು ಆ ಕೆಲ ಜ್ಞಾಪಕವಿಲ್ಲ. ಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುವೆನು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಳು, ಅದಕ್ಕೆ ಗೋ'- ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಹೇಳಿರ.ವನು-ಅಪ್ಪಾ! ನಾನು ಸರಳಬಾಲೆಯು, “ಅಮ್ಮಾ! ನೀನು ನನಗೆ ಮಾಡುವ ಉಜಿ ಹವಾಲ್ದಾರನ ಗುಣಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬಲ್ಲೆ. ಅವನಂತಹ ಕಾರಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಫಲವನ್ನು ಕೊಡಬಲ್ಲೆನೆ? ಈ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಶೂರನು ನಮ್ಮ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ, ಪ್ರಭುಗಳು ಮಾಡುವುದರಿಂದ ನನಗೆ ಶ್ರಮವುಂಟಾಗದು, ನಿಮ್ಮ ಸೇವ ಭ್ರಮೆಪಟ್ಟು ಅವನನ್ನು ಅವಮಾನಿಸಿ ಕಳುಹಿಸಿರುವರು. ಮಾಡುತ್ತಿರುವೆನು ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಅನುಗ್ರಹವಿದ್ದರೆ ಸಾಕು, ಕೆಲವು ದಿನಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಅವನ ಸದ್ದಣಗಳು ತಿಳಿಯುವುವು. ಎಂದು ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರವಿತ್ತಳು. ಆ ಮಾತಿಗೆ ಅವಳ ಕಣ್ಣುಗ ಸರಳಬಾಲೆಯ ಹೃದಯವು ಉಬ್ಬಿತು. ಮುಖದಿಂದ ಇಲ್ಲಿ ನೀರು ಸುರಿಯಲು, ಸರಳೆ! ನಿನಗೆ ಸವನಳಾದ ಸ್ತ್ರೀ ಬೆವರು ಸುರಿಯಿತು. ಯನ್ನು ನಾನು ಎಂದಿಗೂ ನೋಡಲಿಲ್ಲ. ನಿನ್ನಂತಹ ಯುವತಿ ಹೆಂಡತಿ:-ಯಾವ ರೀತಿ? ನಮ್ಮ ಜಾತಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕುವ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಮದುವೆ ಗೋ-ರಘುನಾಥನು ವೇಷವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ, ಮಾಡುವೆನು,” ಎಂದು ಹೇಳಿ, ಮಗನ ವಿಷಯವು ನೆನಪಿಗೆ ರಾಜರ ಹಿಂದೆ ದೆಹಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ತನ್ನ ಬುದ್ದಿ ಕುಶಲತೆ ಬರಲು, ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತು ದುಃಖಿಸಿದಳು. ಮಿಂದ ಅವರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದನು, ಮತ್ತು ತನ್ನ ನಿರ್ದೋಷ - ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳು ಕಳೆಯಿತು, ಒಂದು ತ್ವವನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿಕೊಂಡನಂತ! ಪ್ರಭುಗಳು ಅವನನ್ನು ದಿನ ಸಾಯಂಕಾಲ ಗೋಕರ್ಣ ನಾಧನು ಹೆಂಡತಿಯ ಬಳಿ ಅಯ್ತು ಸಾವಿರ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಅಧಿತಿಪಯಾಗಿ ಮಾಡಿರುವರಂತ! ಕುಳಿತಿದ್ದನು; ಸ್ವಲ್ಪ ದೂರದಲ್ಲಿ ಸರಳೆಯು ಬಾಲೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ಕೇಳಿದರೂ ಇದೇ ಸುದ್ದಿ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಪ್ರಭುವನ್ನು, ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕುಳ್ಳಿರಿಸಿಕೊಂಡು ಕುಳಿತಿದ್ದಳು, ಆ ಸಮ ರಕ್ಷಿಸಿದ, ರಘುನಾದನನ್ನು ಹೊಗಳದೆ ಇರುವವರೇ ಇಲ್ಲ. ಯದಲ್ಲಿ ಗೋಕರ್ಣನು ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು' ಕುರಿತು ಸಮಾ ಸರಳಬಾಳೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬೇರೆ ವರ್ಣಿಸಬೇಕೆ ? ಧಾನವಾಗಿರಿ, ಒಳ್ಳೆ ವರ್ತಮಾನ ಬಂದಿದೆ.” ಎಂದನು. -:Q:
